Organización e estrutura do antígrafo dos Cancioneiros da Biblioteca Nacional e da Biblioteca Vaticana

  1. Monteagudo, Henrique 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

Revista:
Madrygal: Revista de estudios gallegos

ISSN: 1138-9664

Ano de publicación: 2022

Número: 25

Páxinas: 161-180

Tipo: Artigo

DOI: 10.5209/MADR.90530 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Madrygal: Revista de estudios gallegos

Resumo

La presente contribución se centra en el antígrafo de B y V, es decir, la Recopilación general de la lírica trovadoresca, con el objetivo de analizar la organización de sus contenidos y su estructura material. En cuanto a la organización, se parte de las investigaciones de C. Michaëlis de Vasconcellos, G. Tavani y A. Resende de Oliveira, complementadas con los resultados obtenidos por el autor en sus trabajos anteriores sobre variación scriptolingüística y estratigrafía textual. Por otro lado, se propone reconstruir la configuración material del códice, perdido desde el siglo XVI. Para ello, se procede a un análisis codicológico de los testimonios que se derivan de él, a saber, los propios apógrafos B y V. Se avanza a través del estudio conjunto de ambos códices y de la información sobre fasciculación y foliación del antígrafo que contienen. Las conclusiones resumen los resultados obtenidos en cuanto a la disposición de las composiciones en el soporte original, los procedimientos de incorporación de nuevos materiales y las operaciones subyacentes de integración, copia, revisión, enmienda, adición y reordenación. Los resultados obtenidos suponen un avance sustancial en el conocimiento del proceso de constitución de la tradición manuscrita de la lírica trovadoresca gallegoportuguesa.

Referencias bibliográficas

  • Brea, Mercedes (2022): “La numeración colocciana del antecedente en B y V”, Anuari de Filologia. Antiqva et mediaevalia 12/2, pp. 59-80.
  • D’Heur, Jean M. (1974): “Sur la tradition manuscrite des chansonniers Galiciens-Portugais”, Arquivos do Centro Cultural Português de Paris 8, pp. 3-43.
  • D’Heur, Jean M. (1984): “Sur la généalogie des Chansonniers Portugais d’Ange Colocci”, Boletim de Filologia 29, pp. 23-34.
  • Ferrari, Anna (1979): “Formazione e struttura del Canzoniere Portoghese della Biblioteca Nazionale de Lisbona (Cod. 10991: Colocci-Brancuti): premesse codicologiche alla critica del testo”, Arquivos do Centro Cultural Português 14, pp. 27-142.
  • Ferrari, Anna (1993a): “Cancioneiro da Biblioteca Nacional”, en G. Lanciani e G. Tavani (eds.), Dicionário da Literatura Medieval Galega e Portuguesa. Lisboa: Caminho, pp. 119-123.
  • Ferrari, Anna (1993b): “Cancioneiro da Biblioteca Vaticana”, en G. Lanciani e G. Tavani (eds.), Dicionário da Literatura Medieval Galega e Portuguesa. Lisboa: Caminho, pp. 123-126.
  • Gonçalves, Elsa (1993): “Tradição manuscrita da poesia lírica”, en G. Lanciani e G. Tavani (eds.), Dicionário da Literatura Medieval Galega e Portuguesa. Lisboa: Caminho, pp. 627-632.
  • Gonçalves, Elsa (2016): De Roma ata Lixboa. Estudos sobre os cancioneiros galego-portugueses. A Coruña: Real Academia Galega, https://publicacions.academia.gal/index.php/rag/catalog/book/314 [consulta: 11/06/2020].
  • Lanciani, Giulia e Giuseppe Tavani (eds.) (1993): Dicionário da Literatura Medieval Galega e Portuguesa. Lisboa: Caminho.
  • Marcenaro, Simone (2016): “Il presunto Livro das cantigas di Don Pedro de Portugal, Conde de Barcelos”, en E. Corral Díaz, E. Fidalgo Francisco e P. Lorenzo Gradín (eds.), Cantares de amigos. Estudos en homenaxe a Mercedes Brea. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, pp. 575-583
  • Michäelis de Vasconcellos, Carolina (1990): Cancioneiro da Ajuda. Edição crítica e commentada. Lisboa: Imprensa Nacional / Casa da Moeda, 2 vols.
  • Monteagudo, Henrique (2013): “«Cuita grand’e cuidado» (A 32) / «Coita grand’e coydado» (B 174). Estratigrafía da variación lingüística nos cancioneiros trobadorescos”, Boletín da Real Academia Galega 374, pp. 207-299, https://doi.org/10.32766/brag.374.430https://publicacionsperiodicas.academia.gal/ index.php/BRAG/article/view/430.
  • Monteagudo, Henrique (2019a): “Variacion scriptolingüística e tradicion manuscrita da lírica trobadoresca: As variables <nh/n> e <ss/s>”, en E. Carrilho, A. M. Martins, S. Pereira e J. P. Silvestre (eds.), Estudos linguisticos e filologicos oferecidos a Ivo Castro. Lisboa: Centro de Linguística da Universidade de Lisboa, pp. 859- 959.
  • Monteagudo, Henrique (2019b): “Variación e cambio lingüístico no galego-portugués (s. XIII-XIV): os clíticos me / mi e lle / lhi e outras formas en <-i> final”, Boletín da Real Academia Galega 380, pp. 287-379, https://doi. org/10.32766/brag.380.775.
  • Monteagudo, Henrique (2020): “Para a análise grafemática da *Recompilación tardía (*Livro das cantigas)”, en D. González (ed.), Lírica galego-portuguesa. Lingua, sociolingüística e pragmática. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (Col. Argamed, nº 2), pp. 157-194, http://www.cirp.gal/pub/docs/argamed/argamed02.pdf [consulta: 11/06/2020].
  • Monteagudo, Henrique (no prelo): “A integración do «Cancioneiro dos xograres galegos» na Compilacion xeral da lírica trobadoresca. Scriptolingüística, codicoloxía e tradición manuscrita”, en L. Eirín García (ed.), En este son un cantar farei. Estudos sobre o universo das cantigas.
  • Oliveira, António Resende de (1988): “Do Cancioneiro da Ajuda ao «Livro das Cantigas» do conde D. Pedro. Análise do acrescento à secção das cantigas de amigo de ω”, Revista de História das Ideias 10, pp. 691-751.
  • Oliveira, António Resende de (1994): Depois do espectáculo trovadoresco. A estrutura dos cancioneiros peninsulares e as recolhas dos séculos XIII e XIV. Lisboa: Colibri.
  • Ramos, Maria Ana (2008): O cancioneiro da Ajuda. Confecção e escrita. Lisboa: Universidade de Lisboa. Tese de doutoramento inédita. 2 vols, http://repositorio.ul.pt/handle/10451/553 [consulta: 11/06/2020].
  • Sharrer, Harvey L. (1993b): “Fragmentos de Sete Cantigas d’Amor de D. Dinis, musicadas: uma descoberta”, en A. do Nascimento e C. Ribeiro (eds.), Actas do IV Congresso da Associação Hispânica de Literatura Medieval. Lisboa: Cosmos, vol. 1, pp. 13-29.
  • Sharrer, Harvey L. (1993b): “Pergaminho Sharrer”, en G. Lanciani e G. Tavani (eds.), Dicionário da Literatura Medieval Galega e Portuguesa. Lisboa: Caminho, pp. 534-536.
  • Tavani, Giuseppe (1988): Ensaios portugueses. Lisboa: Imprensa Nacional / Casa da Moeda.
  • Tavani, Giuseppe (2013): “Alla ricerca del canzoniere del Conte. Prima tappa: le cantigas d’amor”, en R. Álvarez, A. M. Martins, H. Monteagudo e M. A. Ramos (eds.): Ao sabor do texto. Estudos dedicados a Ivo Castro. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, pp. 529-544.