Á marxe da lei. A delincuencia común en Lugo durante o franquismo (1945-1966)

  1. López Fernández, Tamara
Dirixida por:
  1. Ana Cabana Iglesia Director

Universidade de defensa: Universidade de Santiago de Compostela

Fecha de defensa: 23 de xaneiro de 2023

Tribunal:
  1. Claudio Hernández Burgos Presidente/a
  2. Daniel Lanero Táboas Secretario
  3. Mélanie Ibáñez Domingo Vogal
Departamento:
  1. Departamento de Historia

Tipo: Tese

Resumo

RESUMO Esta tese de doutoramento proxéctase como un estudo transversal sobre a delincuencia común que tivo lugar no Partido Xudicial de Lugo no contexto da ditadura franquista, concretamente de 1945 a 1966, anos que marcan o período de consolidación por excelencia do réxime. A investigación pretende achegarse ao universo delituoso a través da integración de múltiples perspectivas metodolóxicas e analíticas, entre outras: a historia local, o xiro espacial, a da microhistoria e a da historia cotiá, aquelas que entendemos permiten examinar con maior grao de detalle as vidas das clases subalternas. Mediante a revisión pormenorizada dos fondos da administración xudicial, depositados no Arquivo Histórico Provincial de Lugo e na Audiencia Provincial de Lugo, daremos conta das características da delincuencia acontecida na rexión central da provincia luguesa, ofrecendo tipoloxías, apuntando tendencias e describindo perfís das persoas que quedaron reflectidas en causas, sentenzas e outros tipos de documentación xudicial. E, a partir de aí, asentaremos as súas particularidades neste contexto xeográfico inexplorado no delituoso. Realizaremos un esforzo comparativo tanto sincrónico (coa delincuencia estudada para outras rexións do Estado durante o franquismo) como, na medida do posible, diacrónico (contexto xudicial e delituoso de Galicia e a propia provincia de Lugo con anterioridade ao franquismo). Coa intención de analizar en detalle a delincuencia darase especial transcendencia á perspectiva de xénero e a reflectir especificamente aqueles trazos asociados á ruptura da lei acontecida no medio rural. Unha e outra opción entendemos que, xunto a cronoloxía escollida, aportan novidade e singularidade á nosa investigación con respecto aos estudos realizados pola historiografía, centrados na delincuencia durante ditadura franquista máis atenta ao espazo urbano e non especialmente pendente de integrar o xénero como categoría de análise. RESUMEN Esta tesis doctoral se proyecta como un estudio transversal sobre la delincuencia común que tuvo lugar en el Partido Judicial de Lugo en el contexto de la dictadura franquista, concretamente de 1945 a 1966, años que marcan el período de consolidación por excelencia del régimen. La investigación pretende acercarse al universo delictivo a través de la integración de múltiples perspectivas metodológicas y analíticas, entre otras: la historia local, el giro espacial, la de la microhistoria y la de la historia cotidiana, aquellas que entendemos permiten examinar con mayor grado de detalle las vidas de las clases subalternas. Mediante la revisión pormenorizada de los fondos de la administración judicial, depositados en el Archivo Histórico Provincial de Lugo y en la Audiencia Provincial de Lugo, daremos cuenta de las características de la delincuencia acontecida en la región central de la provincia lucense, ofreciendo tipologías, apuntando tendencias y describiendo perfís de las personas que quedaron reflejadas en causas, sentencias y otros tipos de documentación judicial. Y, a partir de ahí, asentaremos sus particularidades en este contexto geográfico inexplorado en lo delictivo. Realizaremos un esfuerzo comparativo tanto sincrónico (con la delincuencia estudiada para otras regiones del Estado durante el franquismo) como, en la medida del posible, diacrónico (contexto judicial y delictivo de Galicia y la propia provincia de Lugo con anterioridad al franquismo). Con la intención de analizar en detalle la delincuencia se dará especial trascendencia a la perspectiva de género y a reflejar específicamente aquellos trazos asociados a la ruptura de la ley acontecida en medio rural. Una y otra opción entendemos que, junto a cronología escogida, aportan novedad y singularidad a nuestra investigación con respeto a los estudios realizados por la historiografía, centrados en la delincuencia durante dictadura franquista más atenta al espacio urbano y no especialmente pendiente de integrar el género como categoría de análisis. ABSTRACT This doctoral thesis is conceived as a transversal study about the common delinquency that took place in the Judicial District of Lugo in the context of Franco’s dictatorship, specifically from 1945 to 1966, the period when the regime consolidated. The research aims to approach the criminal environment through multiple methodological and analytical perspectives combined, among others: local history, the spatial turn, microhistory and everyday history. Those that we can understand allow us to examine in greater detail the lives of the subaltern classes. By means of a detailed review of the archives of the judicial administration, kept in the Provincial Historical Archive of Lugo and in the Provincial Court of Lugo, we will explain the characteristics of the delinquency that took place in the central area of the province of Lugo, offering typologies, pointing out tendencies and describing profiles of the people who were reflected in cases, sentences and other types of judicial documents. And, from there, we will establish their particularities in this unexplored geographical context of criminality. We will make a comparative effort both synchronic (the crime in other regions of Spain during Franco's regime) and, as far as possible, diachronic (judicial and criminal context of Galicia and the province of Lugo itself before Franco's regime). With the aim of analysing crime in detail, the gender perspective will be specially considered, and also those characteristics related to any breach of the law in rural areas. We believe that these two angles, along with the selected chronology, bring novelty and uniqueness to our research compared with other studies conducted by historiography, focused on crime during Franco's dictatorship, more centred in urban spaces and not particularly concerned about integrating gender as a category of analysis.