A Estratexia do Río Miño Transfronteirizo 2030unha ordenación territorial para a raia húmida galegoportuguesa?

  1. Valerià Paül Carril 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

Revista:
Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

ISSN: 1132-2799

Ano de publicación: 2022

Título do exemplar: As eurorrexións en perspectiva: Vellos problemas e novos retos para a cooperación

Volume: 31

Número: 2

Páxinas: 47-73

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

Resumo

Entre 2017 e 2019 elaborouse a Estratexia do Río Miño Transfronteirizo. Traˀ tase dun documento realizado a traveˀs de mecanismos participativos para o territorio abranguido polo Agrupamento Europeo de Cooperacioˀ ñ Territorial (AECT) Ríˀo Miñ˂ o, na raia húˀmida galegoportuguesa. Debaˀ tese aqúíˀ esta iniciativa en relacioˀ ñ cos presupostos teoˀ rico-coñceptúais xerais da ordeñacioˀ ñ territorial e, maˀis en concreto, da que se tenta implantar en contextos fronteirizos cunha oˀ ptica deliberadamente transfronteiriza. A metodoloxíˀa eˀ a da iñvestigacioˀ ñ-accioˀ ñ participante. Os resultados estrútúˀ rañse mediante tres períˀodos estabelecidos a efectos añalíˀticos e discursivos, cada un dos cales culminou en cadañsúˀ a versioˀ ñ do plan de accioˀ ñ estrateˀxico. Valoˀ rañse os cambios producidos entre as tres versioˀ ñs sucesivas. Agaˀs no relativo ao sector túríˀstico, a dimeñsioˀ ñ ecoñoˀmica foi perdendo peso. En paralelo, acadaron maior relevancia os aspectos de gobernanza. Asemade, deteˀctase unha teñsioˀ ñ constante entre dous aˀmbitos territoriais presentes no seo do AECT.

Referencias bibliográficas

  • Albrechts, L. (2006). Shifts in Strategic Spatial Planning? Some Evidence from Europe and Australia. Environment and Planning A: Economy and Space, 38(6), 1149-1170. https://doi.org/10.1068/a37304
  • Benabent, M. (2006). La Ordenación del Territorio en España. Evolución del concepto y de su práctica en el siglo XX. Universidad de Sevilla.
  • Benabent, M. (2012). Treinta años de ordenación del territorio en el Estado de las Autoñomías. En M. Castañer (Ed.). El planejament territorial a Catalunya a inici del segle XXI (pp. 140-165). Societat Catalana de l’Ordeñación del Territori.
  • Burton, P. & Dedekorkut-Howes, A. (2021). Banana-Benders and Cockroaches. Cross-Border Planning for Gold Coast-Tweed Heads. En E. Mihailova & J. Garrard (Eds.). Twin Cities Across Five Continents. Interactions and Tensions on Urban Borders (pp. 48-62). Routledge. https://doi.org/ 10.4324/9781003102526-5
  • Caesar, B. (2017). European Groupings of Territorial Cooperation: A Means to Harden Spatially Dispersed Cooperation? Regional Studies. Regional Science, 4(1), 247-254, https://doi.org/10.1080/21681376.2017.1394216
  • Coñfeˀreñce du Conseil de l’Europe des ministres responsables de l’ameˀñagemeñt du territoire (1983). Résolution n° 2 sur la charte européenne de l’aménagement du territoire (Charte deTorremolinos). https://rm.coe.int/6e-conference-europeenne-des-ministres-responsables-de-lamenagement-d/168076dd9f
  • Decoville, A., & Durand, F. (2016). Building a Cross-Border Territorial Strategy Between Four Countries: Wishful Thinking? European Planning Studies, 24(10), 1825-1843. http://dx.doi.org/10.1080/09654313.2016.1195796
  • Decoville, A., & Durand, F. (2020). Cross-Border Spatial Planning. En B. Wassenberg e B. Reitel (Eds.). Critical Dictionary on Borders, Cross-Border Cooperation and European Integration (pp. 262-264).Peter Lang. https://doi.org/10.3726/b15774
  • Directorate-General for Regional and Urban Policy (2015). Scenarios for Integrated Territorial Investments. Publications Office of the European Union. https://ec.europa.eu/regioñal_policy/soúrces/docoffic/official/reports/pdf/iti_eñ.pdf
  • Durand, F., & Perrin, T. (2018). Eurometropolis Lille–Kortrijk–Tournai: Cross-Border Integration with or without the Border?. European Urban and Regional Studies, 25(3), 320-336. https://doi.org/10.1177/0969776417704688
  • Elinbaum, P., & Galland, D. (2016). Analysing Contemporary Metropolitan Spatial Plans in Europe Through Their Institutional Context, Instrumental Content and Planning Process. European Planning Studies, 24(1), 181-206. https://doi.org/10.1080/09654313.2015.1036843
  • European Commission (2018). Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on a Mechanism to Resolve Legal and Administrative Obstacles in a Cross-Border Context. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52018PC0373
  • Faludi, A. (2004). Territorial Cohesion: Old (French) Wine in New Bottles?. Urban Studies, 41(7),1349-1365. https://doi.org/10.1080/0042098042000214833
  • Fariñoˀ s, J. (2007). Governance of Territorial and Urban Policies from EU to Local Level. Final Report. European Spatial Planning Observation Network [ESPON]. https://www.espon.eu/sites/defaúlt/files/attachmeñts/fr-2.3.2_fiñal_feb2007.pdf
  • Fariñoˀ s, J. (2014). Ordeñacioˀ ñ del Territorio desde la Geografíˀa. De renovaciones conceptuales, retos, amenazas y espacios de oportunidad. Polígonos. Revista de Geografía, 26, 17-58. http://dx.doi.org/10.18002/pol.v0i26.1698
  • Fariñoˀ s, J., Aldrey, J. A., del Ríˀo, D., & Peiroˀ , E. (2017). Sitúacioˀ ñ y evolúcioˀ ñ de la políˀtica de ordeñacioˀ ñ del territorio en los gobiernos y administraciones de las CCAA. En F. Allende, R. Cañ˂ ada, G.
  • Fernández-Mayoralas, G. Gómez Mediavilla, N. Loˀ pez Esteˀbañez, A. Palacios, F. Rojo & M. J. Vidal Domíngúez (Eds.). Naturaleza, territorio y ciudad en un mundo global. Actas del XXV Congreso de la Asociación de Geógrafos Españoles (pp. 2460-2470). Servicio de Publicaciones Universidad Autónoma de Madrid. https://doi.org/10.15366/ntc.2017
  • Galiana, L., & Vinuesa, J. (2010). Defiñición y evolúción del concepto y de su práctica. En L. Galiana & J. Vinuesa (Coords.). Teoría y práctica para una ordenación racional del territorio (pp. 21-43).Síntesis.
  • Gravier, J.-F. (1947). Paris et le désert français. Le Portulan.
  • Gusman, I. (2021). A valorização cultural e económica das identidades dos territórios. O caso de estudo do Norte de Portugal. [Tese Doutoral Universidade de Santiago de Compostela]. https://minerva.usc.es/xmlui/handle/10347/26475
  • Gusman, I., Trillo, J. M., & Lois, R. C. (2020). Das afiñidades histoˀ rico-cúltúrais aʿ cooperaça˂ o tranfronteiriça: o caso da Galiza e do Norte de Portugal. Geografia em Questão, 13(2), 9-23. https://doi.org/10.48075/geoq.v13i2.24737
  • Hall, C. M., & Page, S. J. (2006). The Geography of Tourism and Recreation. Environment, Place and Space. Routledge.
  • Hall, P., & Tewdwr-Jones, M. (2020). Urban and Regional Planning. Routledge.
  • Healey, P. (1997). Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies. Macmillan.
  • Hildenbrand, A. (1996). Política de ordenación del territorio en Europa. Universidad de Sevilla. Jacobs, J. (2016). Spatial Planning in Cross-Border Regions: A Systems-Theoretical Perspective. Planning Theory, 15(1), 68-90. https://doi.org/10.1177/1473095214547149
  • Jones, R. (2001). Social Sustainability in the Western Australian Urban System: State Planning Strategies to 2009. En R. B. Singh (Ed.). Urban Sustainability in the Context of Global Change: Towards Promoting Healthy and Green Cities (pp. 17-28). Science Publishers.
  • Kindon, S. (2010). Participatory Action Research. En I. Hay (Ed.). Qualitative Research Methods in Human Geography (pp. 259-277). Oxford University Press.
  • Kindon, S., Pain, R., & Kesby, M. (2009). Participatory Action Research. En R. Kitchin & N. Thrift (Eds.). International Encyclopedia of Human Geography (pp. 90-95). Elsevier.
  • Lois, R. C., Feal, A. M., & Paúˇ l, V. (2013). La dimeñsioˀ ñ territorial de la Estrategia Europa 2020. Las regiones europeas en la senda oficial para salir de la crisis. Ería, 92, 211-242. https://reunido.uniovi.es/index.php/RCG/article/view/10138
  • Loˀ pez Facal, X. (2000). A rexioˀ ñ galaico-duriense: dimeñsioˀ ñ ecoñoˀmica e diñaˀmica de converxencia. Revista Galega de Economía, 9(1), 331-350. https://www.usc.es/econo/RGE/Vol.9_1/Galego/ A%20rexion%20galaico-duriense....pdf
  • Ministers Responsible for Spatial Planning (1999). European Spatial Development Perspective. Towards Balanced and Sustainable Development of the Territory of the EU. Office for Official Publications of the European Communities. https://ec.europa.eu/regioñal_policy/soúrces/docoffic/official/ reports/pdf/súm_eñ.pdf
  • Ministers Responsible for Urban Development and Territorial Cohesion (2007). Territorial Agenda of the European Union Towards a More Competitive and Sustainable Europe of Diverse Regions. https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/what/territorial-cohesion/ territorial_agenda_leipzig2007.pdf
  • Ministers Responsible for Spatial Planning and Territorial Development (2011). Territorial Agenda of the European Union 2020. Towards an Inclusive, Smart and Sustainable Europe of Diverse Regions.https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/what/territorial-cohesion/ territorial_agenda_2020.pdf
  • Ministers Responsible for Spatial Planning and Territorial Cohesion and/or Territorial Development (2020). Territorial Agenda 2030. A Future for All Places. https://ec.europa.eu/regional_policy/ sources/docgener/brochure/territorial_agenda_2030_en.pdf
  • Nadin, V., Hawkes, P., Cooper, S., Shaw, D., & Westlake, T. (1997). The EU Compendium of Spatial Planning and Policies. Office for Official Publications of the European Communities. http://www.espace-project.org/publications/EUcompendium.pdf
  • del Molino, S. (2016). La España vacía. Viaje por un país que nunca fue. Turner.
  • Nijkamp, P., van den Bergh, C. J. M. & Soeteman, F. J. (1990). Regional Sustainable Development and Natural Resource Use. The World Bank Economic Review, 4(1), 153-188. https://doi.org/10.1093/wber/4.suppl_1.153
  • Paasi, A., e Zimmerbauer, K. (2016). Penumbral Borders and Planning Paradoxes: Relational Thinking and the Question of Borders in Spatial Planning. Environment and Planning A: Economy and Space,48(1), 75-93. https://doi.org/10.1177/0308518X15594805
  • Parr, A. (2009). Hijacking Sustainability. The MIT Press.
  • Pascual, J. M. (1999). La estrategia de las ciudades. Los planes estratégicos como instrumento: métodos, técnicos y buenas prácticas. Dipútacioˀ de Barcelona.
  • Paúˇ l, V. (2021). Rural Zones, Parks, Greenbelts, Landscapes…? Assessing the Shifting Role and Treatment of Open Spaces in Metropolitan Planning Using the Barcelona Experience (1953-2019). Journal of Environmental Planning and Management, 64(2), 224-251. https://doi.org/10.1080/09640568.2020.1760801
  • Paúˇ l, V., Castañ˂ er, M., Trillo, J. M., Martíˀñ, J., & Vicente, J. (2017). La participación española en la cooperación transfronteriza y territorial europea. En J. Fariñoˀ s & J. Olcina (Eds.). Geografía
  • Regional de España. Espacios y comunidades. Bases para una regionalización renovada del territorio español (pp. 619-677). Universitat de Valencia/Tirañt Humanidades.
  • Paúˇ l, V., Martínez Cobas, X., Rodríguez Rodríguez, M., Pérez Castrillo, L., Torres, A., & Caldas, B. (2019). Estratégia do Rio Minho Transfronteiriço 2030. Deputacion de Pontevedra. http://smartminho.eu/wp-content/uploads/2020/01/resumen-estratexia-ri%CC%81o-minho-portugue%CC%81sweb.pdf
  • Paúˇ l, V., Trillo, J. M., & Vila Vaˀzqúez, J. I. (2020). An Omitted Cross-Border Urban Corridor on the NorthWestern Iberian Peninsula? En H. Santos, G. V. Pereira, M. Budde, S. F. Lopes & P. Nikolic (Eds.).
  • Science and Technologies for Smart Cities (pp. 27-35). Springer. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-51005-3_4
  • Pérez Andrés, A. A. (1998). La ordenación del territorio en el Estado de las Autonomías. Marcial Pons.
  • Pujadas, R., e Font, J. (1998). Ordenación y planificación territorial. Síntesis.
  • Sande, D. (2021). Análisis de la Estrategia de Especialización Inteligente Transfronteriza de la EuroregiónGalicia-Regia do do Norte ante el período de programació 2021-2027. Revista de Estudios Europeos, 77, 69-94. https://uvadoc.uva.es/bitstream/handle/10324/48567/2021-77-69-94.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • Sassano, S. (2020). Interreg. En B. Wassenberg & B. Reitel (Eds.). Critical Dictionary on Borders, CrossBorder Cooperation and European Integration (pp. 542-548). Peter Lang. https://doi.org/10.3726/b15774
  • Trillo, J. M., & Paúˇ l, V. (2020). Euroregion Galicia-Regia˂ o Norte. En B. Wassenberg & B. Reitel (Eds.). Critical Dictionary on Borders, Cross-Border Cooperation and European Integration (pp. 412-415). Peter Lang. https://doi.org/10.3726/b15774
  • Trillo, J. M., Paúˇ l, V., & Vila Lage, R. (2021). Two Generations of Eurocities Along the Northern Section of the Spanish-Portuguese Border. En E. Mihailova & J. Garrard (Eds.). Twin Cities Across Five Continents. Interactions and Tensions on Urban Borders (pp. 104-117). Routledge. https://doi.org/ 10.4324/9781003102526-10
  • Walsh, C. (2015). Creating a Space for Cooperation: Soft Spaces, Spatial Planning and Cross-Border Cooperation on the Island of Ireland. En P. Allmendinger, G. Haughton, J. Knieling & F. Othengrafen (Eds.). Soft Spaces in Europe: Re-Negotiating Governance, Boundaries and Borders (pp. 192-212). Routledge.
  • Woessner, R. (2010). La France : aménager les territoires. Sedes.
  • Zoido, F. (1996). Proˀlogo. Política de ordenación del territorio en Europa (pp. 25-26). Universidad de Sevilla.
  • Zoido, F., Vega, S. de la, Piñ˂ eiro, Aዃ ., Morales, G., Mas, R., Lois, R. C., & Goñzaˀlez, J. M. (2013). Diccionario de urbanismo, geografía urbana y ordenación del territorio. Caˀ tedra