A
ISSN: 2386-6691
Ano de publicación: 2021
Volume: 8
Páxinas: 36-52
Tipo: Artigo
Outras publicacións en: Digilec: revista internacional de lenguas y culturas
Resumo
Este artigo versa sobre un proceso de recompilación de músicas e bailes de tradición oral que se deu en Galicia, especialmente durante a década dos 90 e que se popularizou baixo o nome de recollidas. A súa relevancia ven dada polo gran número de persoas implicadas e a influencia que tivo na conformación actual da música e baile tradicional galegos. Ademais, o escaso tratamento e conexión das recollidas co campo científico-académico supón un baleiro moi propicio sobre o que investigar. Relacionado coa escaseza de publicacións, abordamos esta investigación coa entrevista como método fundamental para a achega de información, traballando para isto con diferentes persoas do sector da música e baile tradicional que tiveran participado en recollidas durante a década dos 90. Neste texto recollemos, a través das vivencias destes profesionais, un relato no que se define, marcan os obxectivos, describe o proceso máis resultados deste fenómeno de recompilación. Ademais, tamén abordamos algunhas das influencias que estes traballos de investigación tiveron na propia tradición. Por último, tamén valoramos a importancia destas compilacións e a gran posibilidade para o futuro, tendo en conta a existencia dunha gran cantidade de material aínda sen catalogar e analizar
Referencias bibliográficas
- Adalid. M. (1887). Cantares viejos y nuevos de Galicia. Madrid: Pablo Martín.
- Campos Calvo-Sotelo, J. (2008). La música popular gallega en los años de la transición política (1975-1982): reificaciones expresivas del paradigma identitario (memoria para optar ao grao de doutor). Madrid: Universidad Complutense de Madrid. https://eprints.ucm.es/8801/.
- Clémessy, N. (2004). Emilia Pardo Bazán y Perfecto Feijóo. Elogio y defensa del folklore musical gallego. La Tribuna, 2, 65-75. http://revistalatribuna.gal/index.php/TRIBUNA/article/viewFile/22/35.
- Corbetta, P. (2010). Metodología y técnicas de investigación social. Madrid: McGraw Hill.
- Dopico, P. (2007). O ensino da música tradicional: perspectivas de futuro. En I congreso de ensinantes de música tradicional galega –actas-, 105-113. Orzán: Asociación de Gaiteiros Galegos.
- Estévez, X. (2008). As gravacións da música galega (1975-2000). 500 horas de música, 500 artistas e grupos. 10.000 temas. Lugo: Editorial TrisTram S.L.
- Feijóo, J. (2016). Este pandeiro que toco. La entrevista etnográfica como herramienta para la reconstrucción del mapa histórico del repertorio acompañado de pandero cuadrado en Galicia. En III Encuentro Iberoamericano de Jóvenes Musicólogos: actas, 331-339. Tagus-Atlanticus Associação Cultural. https://research.unl.pt/ws/portalfiles/portal/2378596/b80448_78596170c0fc43e586b6faf494af9718.pdf .
- Feixóo, X. (2017). Maruxa das Cortellas. Tocadora do pandeiro… Santiago de Compostela: aCentralFolque.
- Feijóo, X. (2021). Comunicación persoal.
- Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Ediciones Morata.
- García, A.L. (1988). As fontes do folk. Os cancioneiros. A tradición oral. Recollidas actuais. En Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego. Música, v. I., Grupo Milladoiro (coord.), 225-237. Santiago de Compostela: A Editorial da Historia; Museo do Pobo Galego.
- González, D. (1963). Así canta Galicia. Ourense: La Región.
- González, F. (2021). Comunicación persoal.
- Groba, X. (1998). A recompilación da música tradicional en Galicia. En Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego. Música, v. II., C. Villanueva (coord.), 351-402. Santiago de Compostela: A Editorial da Historia, Museo do Pobo Galego.
- Inzenga, J. (2005). Cantos e bailes de Galiza. Ourense: Difusora de letras, artes e ideas. (orixinal de 1888).
- Latham, A. (coord.) (2009). Diccionario enciclopédico de la música. México D.F.: Fondo de cultura económica.
- López Cobas, L. (2013). Historia da música en Galicia. Sarria: Ouvirmos.
- López Fernández, C. (2021). Perspectiva de xénero na tradición galega: o rol feminino na música de tradición oral. En Actas del III Congreso de Música y Cultura para la Inclusión y la Innovación, R. Chao-Fernández, F.C. Rosa Napal, A. Chao-Fernández, C. Guillanders, & R.M. Vicente Álvarez (Eds.), 40-44. Universidade da Coruña.
- http://hdl.handle.net/2183/28162.
- López Fernández, C. (En prensa). La música de tradición oral en Galicia: propuesta para su clasificación. En Gestión de la cultura: lo que hacemos los humanos, Vives López (dir.). Tirant editorial.
- Manzano, M. (1995). La jota como género musical. Un estudio musicológico acerca del género más difundido en el repertorio tradicional español de la música popular. Madrid: Editorial Alpuerto, S.A.
- Martí, J. (1998). A tradición vista a través do folklorismo”. En Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego. Música v. II, C. Villanueva (coord.), 323-350. Santiago de Compostela: A Editorial da Historia; Museo do Pobo Galego.
- Martí, J. (1999). La tradición evocada: folklore y folklorismo. En Tradición oral, Eloy Gómez Pellón et al. (eds.), 81-108. Oiartzun: Aula de Etnografía, Universidad de Cantabria.
- Martínez Torner, E. e Bal y Gay, J. (1933). Folk-lore musical de Melide. En Terras de Melide, 539-566. Santiago de Compostela: Seminario de Estudos Galegos - Editorial NÓS.
- Martínez Torner, E. e Bal y Gay, J. (1973). Cancionero gallego. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza.
- Nettl, B. (1985). Música folklórica y tradicional de los continentes occidentales. Madrid: Alianza Editorial S.A.
- Pérez Ballesteros, J. (1885-1886). Cancionero popular gallego: y en particular de la provincia de La Coruña. Madrid: Librería de Fernando Fe.
- Quintana, P. (1981). Recolleita [CD]. Santiago de Compostela: Clave Records.
- Randel, D. M. (ed.) (1997). Diccionario Harvard de música. Versión española de Luis Carlos Gago. Madrid: Alianza Editorial.
- Sampedro, C. (2007). Cancionero musical de Galicia. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza (orixinal de 1942).
- Segade, F. (2021). Comunicación persoal.
- Valladares, M. (1970). Cantigueiro Popular. A Coruña: Fundación da Real Academia Galega.
- Vidal, M. (2021). Comunicación persoal.