Valoración territorial da proposta de traslado dunha oficina de farmacia en Galiciaun estudo de caso de Xeografía Aplicada
- 1 Universidade de Santiago de Compostela – Facultade de Xeografía e Historia
ISSN: 1132-2799
Ano de publicación: 2020
Volume: 29
Número: 3
Páxinas: 156-177
Tipo: Artigo
Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais
Resumo
A creación ou traslado dun servizo sempre ten unha serie de repercusións territoriais, pero se ademais se trata dunha farmacia que para exercer a súa actividade ten que cumprir unha serie de condicionantes vinculados ao número de habitantes, á distancia, etcétera, as consecuencias territoriais poden ser variadas. Por iso, a finalidade deste traballo é amosar a repercusión territorial que ocasionaría o traslado voluntario dunha oficina de farmacia dentro do Concello da Estrada (Pontevedra), entendendo como repercusión territorial a súa influencia nas características demográficas, sociais, económicas e de mobilidade da poboación deste espazo do interior de Galicia, así como sobre o servizo básico de distribución de medicamentos á poboación. Para acadar este obxectivo, realizouse un exhaustivo traballo de campo e unha análise de toda a información territorial dispoñible sobre as actuacións que se realizarán, desde o punto de vista de planificación e desenvolvemento territorial, no concello. Unha das conclusións alcanzadas foi comprobar como os límites ou as fronteiras que se crean en ocasións desde a Administración non sempre son as máis eficientes en relación coas características do territorio nin dan o mellor servizo á poboación (áreas educativas, farmacéuticas ou sanitarias).
Referencias bibliográficas
- Agbonifo, P. O. (1983). The state of health as a reflection of the level of development of a nation. Social Science and Medicine, 17(24), 2003-2006. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(83)90140-5
- Bachiller, J. M., Gil, E., e Molina de la Torre, I. (2012). Los centros comarcales de servicios. En J. M. Delgado Urrecho (Dir.), Población y poblamiento en Castilla y León (pp. 811-968). Valladolid: Consejo Económico y Social de Castilla y León. Recuperado de: http://uvadoc.uva.es/handle/10324/9066
- Bailly, A., e Périat, M. (1995). Médicométrie. Une nouvelle aproche de la santé. Paris, France: Económica. DOI: https://doi.org/10.7202/022611ar
- Banister, D. (2011). The trilogy of distance, speed and time. Journal of Transport Geography, 19(4), 950-959. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2010.12.004
- Baraja Rodríguez, E. (2003). La despoblación, un fenómeno demográfico todavía vigente en Castilla y León. En F. García Pascual (Coord.), La lucha contra la despoblación todavía necesaria. Políticas y estrategias sobre la despoblación rural en el siglo XXI (pp. 105-126). Zaragoza: Centro de Estudios sobre la Despoblación y el Desarrollo de Áreas Rurales (CEDDAR). Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=3076
- Barredo, J. (1997). Aplicación de técnicas de análisis espacial integrando evaluación multicriterio y sistemas de información geográfica para la realización de estudios de localización/asignación de actividades. Alcalá de Henares: Universidad de Alcalá de Henares. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=113902
- Bosque, J., e Franco, S. (1995). Modelos de localización-asignación y evaluación multicriterio para la localización de instalaciones no deseables. Serie Geográfica, 5, 97-114. Recuperado de: https://core.ac.uk/download/pdf/58902313.pdf
- Bosque, J., e Moreno, A. (2004). Sistemas de información geográfica y localización óptima de instalaciones y equipamientos. Madrid: RA-MA. Recuperado de: https://www.ra-ma.es/libro/sistemas-de-informacion-geografica-y-localizacion-optima-deinstalaciones-y-equipamientos_48455/
- Carver, S. J. (1991). Integrating multicriteria evaluation with geographical information systems. International Journal of Geographical Information Systems, 5(3), 321-339. DOI: https://doi.org/10.1080/02693799108927858
- Christaller, W. (1933). Die Zentralen Orte in Süddeutschland. Jena, Germany: Gustav Fischer Verlag.
- Comber, A. J., Brunsdon, C., e Radburn, R. (2011). A spatial analysis of variations in health access: Linking geography, socio-economic status and access perceptions. International Journal of Health Geographics, 10, 44. DOI: https://doi.org/10.1186/1476-072X-10-44
- Consejo General de Colegios Oficiales de Farmacéuticos. (2019). Estadísticas de colegiados y farmacias comunitarias 2017. Madrid: Consejo General de Colegios Oficiales de Farmacéuticos. Recuperado de: https://www.portalfarma.com/
- Cooke, P. (1985). Class practices as regional markers: A contribution to labour geography. En D. Gregory e J. Urry (Eds.), Social relations and spatial structures (pp. 213-241). London, UK: MacMillan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-27935-7_10
- Crooks, V. A., Andrews, G. J., e Pearce, J. (2018). Routledge Handbook of Health Geography. London, UK: Routledge Handbook Online. Recuperado de: https://www.routledge.com/Routledge-Handbook-of-Health-Geography/Crooks-AndrewsPearce/p/book/9781138098046
- Davies, B. P. (1968). Social needs and resources in local services: A study of variations in provision of social services between local authority areas. London, UK: Joseph Rowntree. Recuperado de: https://kar.kent.ac.uk/27434/
- Farmaconsulting. (2019). https://www.farmaconsulting.es/
- FarmaQuatrium (2019). https://www.farmaquatrium.es/
- Fernández Fernández, M., López-Penabad, M.-C., e Iglesias Casal, A. (2020). Socio-economic challenges of demographic change. Revista Galega de Economía, 29(2), 1-3. Retrieved from: https://revistas.usc.gal/index.php/rge/article/view/7177
- Ferraz, A. C. P., e Torres, I. G. E. (2004). Transporte público urbano. (2ª ed.). São Carlos, Brasil: Rima.
- Fujita, M., e Krugman, P. (2004). The new economic geography: Past, present and the future. En R. J. G. M. Florax e D. A. Plane (Eds.), Fifty years of regional science. Advances in spatial science (pp. 239-164) Berlin, Heidelberg, Germany: Springer. Recuperado de: https://doi.org/10.1007/978-3-662-07223-3_6
- Garb, J. L., e Wait, R. B. (2011). Using spatial analysis to improve health care services and delivery at baystate health. Journal of Map & Geography Libraries, 7(3), 190-208. DOI: https://doi.org/10.1080/15420353.2011.599768
- Gatrell, A. C. (1998). Structures of geographical and social space and their consequences for human health. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 79(3), 141-154. DOI: https://doi.org/10.1111/j.0435-3684.1997.00014.x
- Gatrell, A. C. (2002). Geographies of health: An introdution. Oxford, UK: Blackwell.
- GeaMap. (2019). http://www.geamap.com/
- Gesler, W. M., e Kearns, R. A. (2002). Culture/Place/Health. London, UK: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203996317
- Gilbert, A. (1988). The new regional geography in English and French-speaking countries. Progress in Human Geography, 12(2), 208-228. DOI: https://doi.org/10.1177/030913258801200203
- González Pérez, J. M. (2001). La demanda de una verdadera ordenación territorial sanitaria en Galicia. Desarrollo actual del mapa de salud: ¿cuándo y para qué? Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 29, 29-51. Recuperado de https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=1318661
- Gómez-Limón, J. A., Atance, I., e Rico, M. (2007). Percepción pública del problema de la despoblación del medio rural en Castilla y León. Ager. Revista de Estudios sobre Despoblación y Desarrollo Rural, 6, 9-60. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2515508
- Googlemaps. (2019). https://www.google.com/maps
- Gould, P. (1993). The slow plague: A geography of the AIDS pandemic. Oxford, UK: Blackwell. DOI: https://doi.org/10.1177%2F030913259401800222
- Graham, H. (Ed.). (2000). Understanding health inequalities. Buckingham, UK: Open University Press.
- Harvey, D. (1973). Social Justice, and the City. London, UK: Edward Arnold. DOI: https://doi.org/10.1017/S0047279400001094
- Haynes, R. (2016). The geography of health services in Britain. London, UK: Routledge.
- Howe, G. M. (1977). A world geography of human diseases. London, UK: Academic Press.
- Hunter, J. M. (1974). The geography of health and disease. Chapel Hill, NC: University of North Carolina.
- Instituto Galego de Estatística. (2018). Padrón Municipal de Habitantes. Santiago de Compostela: IGE. Recuperado de: https://www.ige.eu/web/mostrar_actividade_estatistica.jsp?idioma=gl&codigo=0201001002
- Instituto Galego de Estatística. (2019). Padrón Municipal de Habitantes. Santiago de Compostela: IGE. Recuperado de: https://www.ige.eu/web/mostrar_actividade_estatistica.jsp?idioma=gl&codigo=0201001002
- Instituto Nacional de Estadística. (2018). Cifras de población y Censos demográficos. Madrid: INE. Recuperado de: https://www.ine.es/dyngs/INEbase/es/categoria.htm?c=Estadistica_P&cid=1254734710984
- Isard, W. (1956). Location and space economy. Cambridge, MA: The MIT Press.
- Janssen, R., e Rietveld, P. (1990). Multicriteria analysis and geographical information systems: An application to agricultural land use in the Netherlands. En H. Scholten e J. Stivell (Eds.), Geographical information systems for urban and regional planning (pp. 129-139). Dordrecht, Netherlands: Kluwer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-017-1677-2_12
- John Snow Society. (2020). www.johnsnowsociety.org
- Jones, K., Gould, M. I., e Duncan, C. (2000). Death and deprivation: An exploratory analysis of deaths in the Health and Lifestyle Survey. Social Science and Medicine, 50(7-8), 1059-1079. DOI: http://doi.org/10.1016/S0277-9536(99)00355-X
- Jones, K., e Moon, G. (1987). Health, disease and society: An introduction to medical geography. London, UK: Routledge & Kegan Paul. Recuperado de: https://www.researchgate.net/publication/234015155_Health_Disease_and_Society_A_Critical_Medical_Geo graphy
- Joseph, A. E., e Phillips, D. R. (1984). Accessibilty & utilization. Geographical perspectives on health care delivery. London, UK: Harper & Row. Recuperado de: https://researchers.mq.edu.au/en/publications/accessibility-and-utilization-geographical-perspectives-onhealth
- Kleindorfer, D., Xu, Y., Moomaw, C. J., Khatri, P., Adeoye, O., e Hornung, R. (2009). US geographic distribution of rt-PA utilization by hospital for acute ischemic stroke. Stroke, 40(11), 3580-3584. DOI: http://doi.org/10.1161/STROKEAHA.109.554626
- Knox, P. L. (1975). Social well-being: A spatial perspective. Oxford, UK: Oxford University Press.
- Knox, P. L. (1978). The intraurban ecology of primary medical care: Patterns of accessibility and their policy implications. Environment and Planning A, 10(4), 415-435. DOI: https://doi.org/10.1068%2Fa100415
- Knox, P. L. (1979). Medical deprivation, area deprivation and public policy. Social Science and Medicine, 13(2), 111-121. DOI: https://doi.org/10.1016/0160-8002(79)90057-1
- Kravitz, R. L., Paterniti, D. A., Epstein, R. M., Rochlen, A. B., Bell, R. A., Cipri, C., Fernández y García, E., Feldman, M. D., e Duberstein, P. (2011). Relational barriers to depression help-seeking in primary care. Patient Education and Counseling, 82(2), 207-213. DOI: https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.pec.2010.05.007
- Krugman, P. (1992). Geografía y comercio. Barcelona: Antoni Bosch.
- Lewis, N. D., e Mayer, J. D. (1988). Disease as natural hazard. Progress in Human Geography, 12(1), 15-33. DOI: https://doi.org/10.1177%2F030913258801200102
- Ley 16/1997, de 25 de abril, de Regulación de Servicios de las Oficinas de Farmacia. Legislación consolidada. Jefatura del Estado. Boletín Oficial del Estado, 100, de 26 de abril de 1997. Referencia: BOE-A-1997-9022. Recuperado de: https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-1997-9022
- Ley 3/2019, de 2 de julio, de Ordenación Farmacéutica de Galicia. Diario Oficial de Galicia, 130, de 10 de julio de 2019. Recuperado de: https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2019/20190710/AnuncioC3B0-050719-0001_es.html
- Lois, R. C. (1993). Problemas para a delimitación dos espazos urbanos e rurais. En Asociación Galega de Historiadores, Concepcións espaciais e estratexias na Historia de Galicia (pp. 201-223). Santiago de Compostela: Tórculo. Recuperado de: https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=446571
- Lois, R. C. (2005). Desenvolvemento e planeamento urbanos en Galicia. En M. A. Fernández (Coord.), Planificación do territorio, urbanismo e educación ambiental (pp. 15-41). Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, Servizo de Publicacións e Intercambio Científico.
- Lösch, A. (1940). Die Räumliche Ordnung der Wirtschaft. Jena, Germany: Gustav Fischer Verlag.
- Massey, D. (1984): Spatial divisions of labour: Social structures and the geography of production. London, UK:
- MacMillan. DOI: http://dx.doi.org/10.4135/9781446213742.n10
- Massey, D. (1990). L’ «estudi de localitats» en Geografia Regional. Treballs de la Societat Catalana de Geografia, 21, 73-87. Recuperado de: https://publicacions.iec.cat/repository/pdf/00000081/00000074.pdf
- Mayhew, L. (2018). Urban hospital location. London, UK: Routledge. Recuperado de: https://www.researchgate.net/publication/326010380_Urban_Hospital_Location
- Mayhew, L. D., e Leonardi, G. (1984). Resource allocation in multilevel spatial health care systems. En M. Clarke (Ed.), Planning and analysis in Health Care Systems (pp. 194-209). London, UK: Pion. Recuperado de: https://www.researchgate.net/publication/328718641_Resource_allocation_in_multilevel_spatial_health_car e_systems
- McAllister, D. M. (1976). Equity and efficiency in public facility location. Geographical Analysis, 8, 47-63. DOI: http://dx.doi.org/10.1111/j.1538-4632.1976.tb00528.x
- McLaren, Z., Ardington, C., e Leibbrandt, M. (2013). Distance as a barrier to health care access in South Africa. Working Paper Series, 97. Cape Town, Southern Africa: South Africa Labour and Development Research Unit. Recuperado de: https://econpapers.repec.org/scripts/redir.pf?u=http%3A%2F%2Fwww.opensaldru.uct.ac.za%2Fbitstream %2Fhandle%2F11090%2F613%2F2013_97.pdf%3Fsequence%3D1;h=repec:ldr:wpaper:097
- Miramontes Carballada, A. (2016). Reseña bibliográfica de A Galicia urbana. Revista Galega de Economía, 25(1), 183-184. Recuperado de: https://revistas.usc.gal/index.php/rge/article/view/3039
- Mohan, J. (1988). Restructuring privatization and the geography of health care provision in England, 1983-1987. Transactions of the Institute of British Geographers, 13(4), 449-465. DOI: http://doi.org/10.2307/622741
- Moïsi, J. C., Nokes, D. J., Gatakaa, H., Williams, T. N., Bauni, E., Levine, O. S., e Scott, J, A. G. (2011). Sensitivity of hospital-based surveillance for severe disease: A geographic information system analysis of access to care in Kilifi district, Kenya. Bulletin of the World Health Organization, 89, 102-111. DOI: http://doi.org/10.2471/BLT.10.080796
- Molinero, F. (2012). Las intensas transformaciones del mundo rural castellano-leonés: la marcha hacia el cuarto paradigma de desarrollo rural. En J. M. Delgado Urrecho (Dir.), Población y poblamiento en Castilla y León (pp. 557-636). Valladolid: Consejo Económico y Social de Castilla y León. Recuperado de: http://uvadoc.uva.es/handle/10324/9066
- Morrill, R. L. (1974). The spatial organisation of society. Belmont, MA: Duxburg Press.
- Morrill, R. L., e Erickson, R. J. (1970). Priest factors influencing distances traveled to hospitals. Economic Geography, 46(2), 161-172.
- Navarro, V. (1976). Medicine under capitalism. New York, NY: Prodist.
- Oliva Denis, R. D., y Aldrey Vázquez, J. A. (2018). Patróns de distribución territorial da poboación estranxeira en Galicia, 1997-2017. Revista Galega de Economía, 27(2), 49-60. Recuperado de: https://revistas.usc.gal/index.php/rge/article/view/5657
- Pacione M. (Ed.) (1986). Medical geography: Progress and prospect. London, UK: Routledge.
- Paul, G.K. (1985). Approaches to Medical Geography: An historical perspective. Social Science and Medicine, 20(4), 399-409. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(85)90015-2
- Pereira, J. M. C., e Duckstein, L. (1993). A multiple criteria decision-making approach to GIS-based land suitability evaluation. International Journal of Geographical Information Systems, 7(5), 407-424. DOI: https://doi.org/10.1080/02693799308901971
- Price, D. G., e Blair, A. M. (1989). The changing geography of the service sector. Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell.
- Precedo, A. J. (1974). Galicia: red urbana y desarrollo regional. Boletín de la Real Sociedad Geográfica, 110, 161-220. Madrid: Real Sociedad Geográfica.
- Precedo, A. J. (1987). Galicia: estructura del territorio y organización comarcal. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.
- Pyle, G .F. (1980). New directions in medical geography. Oxford, UK: Pergamon Press.
- Pyle, G. F. (1986). The diffusion of influenza: Patterns and paradigms. London, UK: Rowman & Littlefield.
- Barcellos, C., e Santos, S. M. (Eds.). (2006). Abordagens espaciais na saúde pública. (Serie Capacitação e actualização em geoprocessamento em saúde, volume 1). Brasília, Brasil: Ministério da Saúde/Fundação Oswaldo Cruz. Recuperado de: http://bvsms.saude.gov.br/bvs/publicacoes/serie_geoproc_vol_1.pdf
- Rodríguez, R. (1997). La urbanización del espacio rural en Galicia. Barcelona: Oikos-Tau.
- Rodríguez, R. (1999). De aldeas a ciudades. Vigo: Ir Indo.
- Santana, A. P. (1995). Acessibilidade e utilização dos serviços de saúde. Ensaio metodológico em geografia da saúde. (Tese de doutoramento em Letras (Geografia Humana)). Coimbra, Portugal: CCRC/ARSC. Recuperado de: http://hdl.handle.net/10316/631
- Santana, A. P. (2005). Geografias da saúde e do desenvolvimento. Evolução e tendências em Portugal. Coimbra, Portugal: Almedina.
- Scott, A. J. (1970). Location-Allocation systems: A review. Geographical Analysis, 2(2), 95-119. DOI: http://doi.org/10.1111/j.1538-4632.1970.tb00149.x
- Serrano, A. (2016). Geografía de la salud. Bloomington, IN: Palibrio.
- Smith, N. (1984). Uneven development: Nature, capital and the production of space. Oxford, UK: Blackwell.
- Teitz, M. B. (1968). Towards a theory of urban facility location. Papers of the Regional Science Association, 21(1), 35-51. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1435-5597.1968.tb01439.x
- Townsend, P., e Davidson, N. (1988). The Black Report. En P. Townsend e N. Davidson (Eds.), Inequalities in Health. Suffolk, UK: Penguin.
- Urry, J. (1981). Localities, regions and social classes. International Journal of Urban and Regional Research, 5(4), 455-473. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2427.1981.tb00563.x
- Vasconcellos, E. A. (2000). Transporte urbano nos países em desenvolvimento. São Paulo, Brasil: Annablume.
- Vinuesa, J., e Puga, D. (2007). Técnicas y ejercicios de demografía. Madrid: Instituto Nacional de Estadística.
- von Thünen, J. H. (1826). Der Isolierte Staat in Beziehung auf Landtschaft und Nationalökonomie. Hamburg, Germany.
- Voogd, H. (1983). Multicriteria evaluation for urban and regional planning. London, UK: Pion. Recuperado de: https://pure.tue.nl/ws/files/3744610/102252.pdf
- Weber, A. (1909). Úber den Standort der Industrien. Tübingen, Germany: J. C. B. Mohr.
- Whitehead, M. (Ed.). (1988). Inequalities in health. Suffolk, UK: Penguin.
- Wilkinson, R. G. (1996). Unhealthy socities: The afflictions of inequality. London, UK: Routledge.
- Zaidi, S. A. (1994). Planning in the health sector: For whom, by whom? Social Science and Medicine, 39(9), 1385-1393. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(94)90369-7