Montes Veciñais en Man Común e BaldiosUnha análise comparativa das propiedades comunitarias de Galicia e Portugal

  1. Copena Rodríguez, Damián 1
  1. 1 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Journal:
Semata: Ciencias sociais e humanidades

ISSN: 1137-9669 2255-5978

Year of publication: 2018

Issue Title: Bioeconomía y Memoria Ecológica de los Territorios: Transdisciplinariedad para un Futuro Sostenible

Issue: 30

Pages: 85-104

Type: Article

DOI: 10.15304/S.30.5379 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openOpen access editor

More publications in: Semata: Ciencias sociais e humanidades

Abstract

The existence of community property is possibly the most unique feature of the property regime of Galician and Portuguese forest: the Comunidades de Montes Veciñais en Man Común and the Baldios. Both manage vast areas of forests and share characteristics and similarities, in relation to their historical evolution and also in regard to the social, economic and environmental problems they suffer. The present work is based on different methodologies, underlining the participatory research, and carries out a comparison between these two institutions of collective management of the forest. In  this research we characterize them, analyse the regulatory framework and do an initial approach to the productive context in which they are. Finally, the paper goes into detail about the current threats and the new opportunities for sustainability management. The paper shows how new management areas linked to multifunctionality are beginning to emerge in both geographic spaces.

Bibliographic References

  • Agrawal, A. (2014): «Studying the commons, governing common-pool resource outcomes: Some concluding thoughts». Environmental Science & Policy, 36, pp. 86-91
  • Alló, M.; Loureiro, M.L. (2016): «Evaluating the fulfillment of the principles of collective action in practice: A case study from Galicia (NW Spain)», Forest Policy and Economics, 73, pp. 1–9.
  • Araral, E. (2014): «Ostrom, Hardin and the commons: A critical appreciation and a revisionist view». Environmental Science & Policy, 36, pp. 11-23.
  • Balboa, X. (1990): «O Monte en Galicia». Vigo: Edicións Xerais.
  • Balboa, X.; Besteiro, B.; Fernández, X.; Fernández, L.; Jordán, M.; López, E.; Soto, D.; Viso, P. (2006): «Os montes veciñais en man común: o patrimonio silente». Natureza, economía, identidade e democracia na Galicia rural. Vigo: Edicións Xerais.
  • Baptista, F.O. (2010): «Baldios. A erosão da propriedade comunitária», en: Baptista, F.O. (Ed.), O Espaço Rural. Declínio da Agricultura. Lisboa: Celta.
  • Bassi, I.; Carestiato, N. (2016): «Common property organisations as actors in rural development: a case study of a mountain area in Italy». International Journal of the Commons, 10(1), pp. 363–386.
  • Bica, A., Carvalho, A. Gralheiro J.C. (2018): Breve enquadramento histórico e jurídico em áreas comunitárias. BALADI-Federação Nacional de Baldios: Vila Real.
  • Borrass, L.; Kleinschmit, D.; Winkel, G. (2017): «The “German model” of integrative multifunctional forest management—Analysing the emergence and political evolution of a forest management concept». Forest Policy and Economics, 77, pp. 16–23.
  • Bouhier, A. (2001): «Galicia: ensaio xeográfico de análise e interpretación dun vello complexo agrario». Santiago de Compostela: Consellería de Agricultura, Gandería e Política Agroalimentaria. Xunta de Galicia (Tradución da versión orixinal en francés de 1979).
  • Brouwer, R. (1995): «Baldios and common property resource management in Portugal». Unasylva, 180, 37-43
  • Caballero, G. (2014): «Community-based forest management institutions in the Galician communal forests: A new institutional approach». Forest Policy and Economics, 50, pp. 347–356.
  • Carvalho-Ribeiro, S.M.; Lovett, A.; O’Riordan, T. (2010): «Multifunctional forest management in Northern Portugal: Moving from scenarios to governance for sustainable development». Land Use Policy, 27, pp. 1111–1122.
  • Cassell, C.; Symon, G. (2004.): «Essential Guide to Qualitative Methods in Organizational Research», London: Sage Publications, pp. 154–164.
  • Cidrás, D; Lois-González, R.C.; Valerià, P. (2018): «Rural Governance against Eucalyptus Expansion in Galicia (NW Iberian Peninsula)». Sustainability, 10, 3396.
  • Consellería do Medio Rural. (2014): «Explotación do Rexistro de Montes Veciñais en Man Común». http://mediorural.xunta.gal
  • Consellería do Medio Rural. (2017): «1ª Revisión do Plan Forestal de Galicia».
  • Consellería do Medio Rural. (2018): «Plan de prevención e defensa contra os incendios forestais de Galicia (PLADIGA)». http://mediorural.xunta.gal/areas/forestal/incendios_forestais/pladiga_2018/
  • Consello de Agricultura Ecolóxica de Galicia-CRAEGA. (2018): «Operadores certificados».
  • Copena Rodríguez, D.; Simón Fernández, X. (2014): «La producción de energía eléctrica a partir de la biomasa forestal primaria: análisis del caso gallego». Revista Galega de Economía, 23 (2), pp. 91-112.
  • Copena Rodríguez, D.; Simón Fernández, X. (2016a): «A posta en valor do patrimonio apícola cereiro tradicional: análisis da experiencia comunitaria da CMVMC de Paraños». La Descomunal. Revista Iberoamericana de Patrimonio y Comunidad, 2, pp. 237-248.
  • Copena Rodríguez, D.; Simón Fernández, X. (2016b): «Ação coletiva e horticultura social nos montes comunais da Galiza: O Programa Verdear». Livro de Resumos do I Colóquio Nacional de Horticultura Social e Terapêutica. Estoril, Portugal.
  • Copena Rodríguez, D.; Simón Fernández, X.; Pérez Neira, D. (2016): «O aproveitamento do recurso micolóxico como oportunidade de desenvolvemento rural nos montes veciñais de Galicia». En Construíndo Coñecemento Agroecolóxico. Cambiando os Modelos de Consumo para Construír Sistemas Agroalimentarios Sustentables; Simón Fernández, X., Copena Rodríguez, D., Pérez Neira, D., Eds.; Grupo de Investigación en Economía Ecolóxica, Agroecoloxía e Historia: Vigo, pp. 204–215.
  • Corbelle Rico, E.; Crecente Maseda, R. (2008): «O abandono de terras: concepto teórico e consecuencias». Revista Galega de Economía, 17(2), pp. 47-62.
  • De Carvalho, A. (2017): «Baldio: do Regime Florestal e Co-Gestão à Economia Local e Solidária». BALADI-Federação Nacional de Baldios, Vila Real.
  • Estêvão, J.A. (1983): «A florestação dos baldios». Análise Social, XIX(77-78-79), 3º,4º,5º, pp. 1157-1260.
  • Fuentes-Santos, I.; Marey-Pérez, M.F.; González-Manteiga, W. (2013): «Forest fire spatial pattern analysis in Galicia (NW Spain)». Journal of Environmental Management, 128(15), pp. 30–42.
  • Gautam, A.P.; Shivakoti, G.P. (2005): «Conditions for Successful Local Collective Action in Forestry: Some Evidence From the Hills of Nepal». Society & Natural Resources, 18(2), pp. 153-171.
  • Gómez-Vázquez, I.; Álvarez-Álvarez, P.; Marey-Pérez, M.F. (2009): «Conflicts as enhancers or barriers to the management of privately owned common land: A method to analyze the role of conflicts on a regional basis». Forest Policy and Economics, 11, pp. 617–627.
  • Gralheiro JC. (2018): «Dos baldios, até à Lei 75/2017, de 17 de agosto». Edições Esgotadas.
  • Graziano-Ceddia, M., Gunter, U., Corriveau-Bourquec, A. (2015): «Land tenure and agricultural expansion in Latin America: The role of Indigenous Peoples’ and local communities’ forest rights». Global Environmental Change, 35, pp. 316-322.
  • Hardin, G. (1968): «The tragedy of the commons». Science, 162, pp. 1243-1248.
  • Instituto da Conservação da Natureza e das Florestas-ICNF. (2013): «IFN6 – Áreas dos usos do solo e das espécies florestais de Portugal continental. Resultados preliminares». Lisboa: Instituto da Conservação da Natureza e das Florestas.
  • Instituto Galego de Estatística-IGE. (2016): «Distribución xeral de terras». https://www. ige.eu
  • Lopes, L.F.G.; Bento, J.M.R.S.; Cristovão, A.F.A.C.; Baptista, F.O. (2013): «Institutionalization of common land property in Portugal: Tragictrends between “Commons” and “Anticommons”». Land Use Policy, 35, pp. 85– 94.
  • Luz, A.L. (2017): «Entre subsídios e turismo: instituições e poder na gestão dos baldios do parque nacional da Peneda-Gerês». Finisterra, LII(105), pp. 7-27.
  • Marey-Pérez, M.F.; Gómez-Vázquez, I.; Díaz-Varela, E. (2010): «Different approaches to the social vision of communal land management: the case of Galicia (Spain)». Spanish Journal of Agricultural Research, 8(3), pp. 848-863.
  • Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente, España. (2008): «Tercer Inventario Forestal Nacional».
  • Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación, (2016): «Estadística Anual de Cortas de Madera».
  • Ostrom, E. (1990): «Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action». Cambridge University Press, New York.
  • Rico Boquete, E. (2000): «Política forestal y conflictividad social en el noroeste de España durante el primer franquismo, 1939-1959». Historia Social, 38, pp. 117-140.
  • Santos Castroviejo, I. (2003). «A investigación-acción-participativa como metodoloxía científica». Cooperativismo e Economía Social, 25, pp. 7-20.
  • Santos-Pereira, J.; Rêgo, F.; Silva, J.; Silva, T.; Pereira, J.M.; Carreiras, J.; Silva, J.; Vasconcelos, M. (2006): «Incêndios Florestais em Portugal». Lisboa: ISA.
  • Serra R., Ferreira, P., Skulska, I., Alavez-Vargas, M., Salgado, A., Nunes J.A., Garcia Barrios, R. (2016): «Education for Sustainability in the Context of Community Forestry». En: Castro P., Azeiteiro U., Bacelar-Nicolau P., Leal Filho W., Azul A. (eds) Biodiversity and Education for Sustainable Development. World Sustainability Series. Springer.
  • Serra, R.; Ferreira, P. (2017): «Governação comunitária de florestas para crianças». Coimbra: Centro de Estudos Sociais.
  • Serra, R.; Rodrigues, E.; García-Barrios, R. (2017): «Mushrooming Communities: A Field Guide to Mycology in the Community Forests of Portugal». Sustainability, 9, 924.
  • Simón Fernández, X.; Cerdeira Pérez, J.; Collazo Villar, A.J.; Domínguez García, M.D. (1999): «Guia para fazer umha investigaçom participativa». Lugo: Editorial Fouce.
  • Slaev, A.D.; Collier, M. (2018): «Managing natural resources: Coasean bargaining versus Ostromian rules of common governance». Environmental Science and Policy, 85, pp. 47–53.
  • Soto Fernández, D.; Fernández Prieto, L. (2004): «Política forestal e conflictividade nas terras comunais de Galicia durante o franquismo (1939-1975) » En Freire D, Fonseca I, Godinho P (editores): Mundo Rural, Transformaçao e resistencia na Península Ibérica (século XX). Lisboa: Colibri, Editors:, pp. 225-249.
  • Van der Ploeg, J.D.; Laurent, C.; Blondeau, F.; Bonnafous, P. (2009): «Farm diversity, classification schemes and multifunctionality». Journal of Environmental Management, 90, S124–S131.