Characterization of joint mortars and pavements from the Roman site of A Ciadella (NW Spain)

  1. Alonso-Villar, Enrique 1
  2. Rivas Brea, Teresa 1
  3. Fernández Fernández, Adolfo 2
  4. Lago Cerviño, Marta 3
  5. Rodríguez Nóvoa, Alba Antía 3
  6. Valle Abad, Patricia 3
  1. 1 CINTECX, Universidade de Vigo, Spain
  2. 2 Facultade de Historia, Universidade de Vigo, Spain
  3. 3 GEAAT, Facultade de Historia. Campus As Lagoas 32004 Ourense. Universidade de Vigo.
Revista:
Cadernos do Laboratorio Xeolóxico de Laxe: Revista de xeoloxía galega e do hercínico peninsular

ISSN: 0213-4497

Ano de publicación: 2023

Número: 45

Páxinas: 1-16

Tipo: Artigo

DOI: 10.17979/CADLAXE.2023.45.0.9385 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Cadernos do Laboratorio Xeolóxico de Laxe: Revista de xeoloxía galega e do hercínico peninsular

Resumo

Preséntanse os resultados da caracterización mineralóxica e textural de morteiros de xuntas e mostras de pavimentos recollidas no xacemento romano da Ciadella. Os resultados indican que se trata de morteiros de terra cuxo orixe máis probable poderían ser horizontes subsuperficiales de perfis edáficos próximos, considerando a similitude mineralóxica entre os minerais herdados detectados nos morteiros e a mineraloxía das rochas da zona. Non se detectou cal en ningún morteiro. A análise textural confirma un pretratamiento moi básico das mostras de chan utilizadas como materia prima. Nas mostras de pavimento analizadas destaca a existencia dunha capa superficial rica en caolinita, probablemente aplicada de forma deliberada sobre a superficie.

Referencias bibliográficas

  • Alonso-Olazabal, A., Ortega, L.A., Zuluaga, M.C., Ponce-Antón, G., Jiménez Echevarría, J., Alonso Fernández, C., 2020. Compositional Characterization and Chronology of Roman Mortars from the Archaeological Site of Arroyo De La Dehesa De Velasco (Burgo De Osma- Ciudad De Osma, Soria, Spain). Minerals 10 (5), 393. https://doi.org/10.3390/min10050393
  • Calvo, R., Macías, F., Buurman, P., 1987. Procesos de alteración y neoformación mineral en medios serpentiníticos de Galicia. Cadernos do Laboratorio Xeolóxico de Laxe 11, 161–174.
  • Conophagos, C., Badeca, H., 1974. The water cisterns of ore washers in Laurion and their special hydraulic mortar. Hellenic Journal of Geosciences 6, 328–337.
  • Davey, N., 1961. A History of Building Materials. London: Phoenix House.
  • De la Peña, A., 1992. Castro de Torroso (Mos, Pontevedra). Síntesis de las Memorias de las Campañas de Excavaciones 1984-1990. Arqueoloxía/Memorias 11. Xunta de Galicia, Consellería de Cultura e Xuventude, Dirección Xeral Do Patrimonio Histórico e Documental.
  • Elsen, J., 2006. Microscopy of historic mortars—a review. Cement and Concrete Research 36, 1416–1424. https://doi.org/10.1016/j.cemconres.2005.12.006
  • Ergenç, D., 2017. Roman mortars used in the archaeological sites in spain and turkey: a comparative study and the design of repair mortars. Doctoral thesis. Universidad Politécnica de Madrid. 07/09/2017.
  • Gómez Morgade, T., Rivas Brea, T., Carrera-Ramírez, F., Barbi Alonso, V., 2021. Earth mortars in the “Castro de Santa Trega” (A Guarda, Pontevedra, Spain). Journal of Archaeological Science: Reports 37, 102931. https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2021.102931
  • IGME, 1981. Mapa geológico de España, serie MAGNA. Hoja 71- Sobrado dos Monxes - E. 1:50.000. Segunda serie, primera edición. Madrid: Servicio de publicaciones, Ministerio de Industria y energía.
  • Munsell, 1994. Munsell soil color charts 1994 Edition. New York: Munsell Publishing Company.
  • Ontiveros-Ortega, E., Rodríguez-Gutiérrez O., Navarro, A.D., 2016. Mineralogical and physical–chemical characterisation of Roman mortars used for monumental substructures on the Hill of San Antonio, in the Roman city of Italica (prov. Baetica, Santiponce, Seville, Spain). Journal of Archaeological Science: Reports 7, 205–223. https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2016.03.043
  • Palivou, K., 1999. Akrotiri of Thera: The Constructional Technology. Athens: Library of the Archaeological Society at Athens.
  • Pachta, V., Stefanidou, M., Konopisi, S., Papayianni, I., 2014. Technological Evolution of Historic Structural Mortars. Journal of Civil Engineering and Architecture 8 (7) (Serial No. 80), 846–854. https://doi.org/10.17265/1934-7359/2014.07.005
  • Pastor Quiles, M. 2017. La construcción con tierra en arqueología. Teoría, método, técnicas y aplicación. Alicante: Publicaciones de la Universitat d'Alacant.
  • Sánchez García, A., 1999. Las técnicas constructivas con tierra en la arqueología prerromana del país valenciano. Quaderns de prehistòria i arqueologia de Castelló 20, 161–188.
  • S E R Vitruvius Pollio, Morgan, M.H., 1960. Vitruvius: The Ten Books on Architecture. New York: Dover Publications.
  • Silva Hermo, B., Prieto Lamas, B., Pereira Pardo, L., 2008. Análise dos factores de deterioración do castro de Viladonga. CROA Boletin da Asociación de Amigos do Museo do Castro de Viladonga 18, 14–19.
  • Verde Vilanova, J.R., 2009. Influencia de los factores de formación y uso del suelo en las propiedades ándicas, formas y mecanismos de estabilización de carbono en suelos del noroeste de la península ibérica. Doctoral thesis. Universidade de Santiago de Compostela, 2009.
  • Wright G.R.H., 2005. Ancient Building Technology: Materials, Part 1: Text. Leiden: Brill.