Metodoloxía para a integración dos servizos ecosistémicos dos montes veciñais en espazos naturais no seu plan de ordenación e xestiónunha aproximación dende a arqueoloxía e o patrimonio cultural

  1. Nión Álvarez, Samuel 2
  2. Blanco Ballón, Jorge Manuel 3
  3. Giménez Solla, Manuel 3
  4. Castro Ínsua, Juan 1
  5. Candal Seijas, Manuel
  1. 1 Instituto Galego de Calidade Alimentaria
  2. 2 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

  3. 3 Asociación de Desenvolvemento Rural Mariñas-Betanzos
Revista:
Semata: Ciencias sociais e humanidades

ISSN: 1137-9669 2255-5978

Ano de publicación: 2018

Título do exemplar: Bioeconomía y Memoria Ecológica de los Territorios: Transdisciplinariedad para un Futuro Sostenible

Número: 30

Páxinas: 39-58

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/S.30.5219 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Semata: Ciencias sociais e humanidades

Resumo

O obxectivo desta publicación é dar a coñecer unha proposta metodolóxica multidisciplinar para a xestión e planificación dos usos e aproveitamentos do monte Xalo (Culleredo, A Coruña) no que se integren os valores dos servizos ecosistémicos producidos, amosando ademais un dos procedementos de actuación dunha das disciplinas integradas: a arqueoloxía e o patrimonio cultural. Esta iniciativa xeral foi definida por un Grupo Operativo de Innovación formado por entidades de distintos perfís que gardan relación co desenvolvemento rural do ámbito das da Reserva da Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo (CMVMC Xalo, Asociación de Desenvolvemento Rural Mariñas-Betanzos, USC, Ingacal, IET) na provincia da Coruña, e que optan por aplicar novas directrices que promovan un modelo de xestión sostible.Desta forma, esta publicación exporá en primeiro lugar o marco do proxecto e os seus postulados principais, pasando a centrarse posteriormente no procedemento de actuación plantexado pola arqueoloxía e o patrimonio cultural, unha das disciplinas integradas que non adoita ser unha parte relevante dentro da xestión habitual dos recursos forestais.

Referencias bibliográficas

  • Álvarez Vergel et al (2010). “Servicios Ambientales en Reserva de la Biosfera Españolas”. Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino. Organismo Autónomo de Parques Nacionales.
  • Carcelén Fernández, E.; Vázquez Fernández, X.G.; López García, J.L.; Barrasa Rioja, M.; Gómez Folgueira, M.; Pereira González, J.M. (1998). Sistema agroalimentario de los pequeños frutos. Frambuesa, zarzamora, arándano y grosella. Proyecto Agrobyte (Universidade de Santiago de Compostela), Santiago de Compostela.
  • Carrero Pazos, M.; Vilas Estévez, B.; Romaní Fariña, E.; Rodríguez Casal, A.A. (2014). “La necrópolis del Monte de Santa Mariña revisitada: aportaciones del Lidar aéreo para la cartografía megalítica de Galicia”. Gallaecia, 33, pp. 39-57.
  • Centro de Investigación Forestal de Lourizán (2018a). Plan de mellora silvícola para plantacións de piñeiro. Consellería de Medio Rural e do Mar (Xunta de Galicia), Santiago de Compostela.
  • Centro de Investigación Forestal de Lourizán (2018b). Posibilidade de resinación para Pinus pinaster en Galicia”. Consellería de Medio Rural e do Mar (Xunta de Galicia), Santiago de Compostela.
  • Criado Boado, F. (1999). “Del Terreno al Espacio: Planteamientos y Perspectivas para la Arqueología del Paisaje”. CAPA: Cadernos de Arqueoloxía e Patrimonio, 6, pp. 1-90.
  • Fábrega Álvarez, P.; Fonte, J.; González García, F.J. (2011). “Las sendas de la memoria. Sentido, espacio y reutilización de las estatuas-menhir en el noroeste de la Península Ibérica”. Trabajos de Prehistoria, vol. 68, nº 2, pp. 313-330.
  • FAO (2013). “Los pagos por servicios ecosistémicos”. Organización de las Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura.
  • Fernández López, J. (2014). Guía de cultivo do castiñeiro para a produción de castaña. Consellería de Medio Rural e do Mar (Xunta de Galicia), Santiago de Compostela.
  • Ferrer Sierra, S. (2012). Fichas Inventario Concello de Culleredo (A Coruña). Fichas de inventario depositadas na Dirección Xeral de Patrimonio Cultural, Xunta de Galicia.
  • García Sanjuán, L. (2005). Introducción al reconocimiento y análisis arqueológico del territorio. Ariel, Barcelona.
  • Herzog, I. “Reconstructing Pre-Industrial Long-distance Roads in a Hilly Region in Germany, Based on historical and Archaeological Data”. SDH, vol. 1, 2, pp. 642-660.
  • Hesse, R. (2010). “LiDAR – Derived Local Relief Models – a New Tool for Archaeological Prospection”. Archaeological Prospection, 17, pp. 67-72.
  • Instituto de Estudios do Territorio (IET). Consellería do Medio Ambiente e Ordeación do Territorio. 2017. Catálogo das Paisaxes de Galicia http://cmaot.xunta.gal/seccionorganizacion/c/CMAOT_Instituto_Estudos_Territorio?content=Direccion_Xeral_ Sostibilidade_Paisaxe/Catalogo_paisaxe_galicia/seccion.html&std=Visor.html
  • Ministerio de Agricultura y Pesca, Alimentación y Medioambiente. Secretaría General Técnica. (2017). Anuario de Estadística Forestal 2013. Catálogo de Publicaciones de la Administración General del Estado, Madrid.
  • Miranda Fontaíña, M.E. (2018). A cerdeira galega para madeira: selección, conservación e usos actuais. Consellería de Medio Rural e do Mar (Xunta de Galicia), Santiago de Compostela.
  • Monteagudo Fariña, L. (1991). “Necrópolis de mámoas de “A Zapateira” (A Coruña)”. Anuario Brigantino, 14, pp. 11-32.
  • Nión Álvarez, S. (2018a). Prospección e catalogación de xacementos fortificados na provincia da Coruña. Informe valorativo/memoria técnica. Informe/memoria depositado na Dirección Xeral de Patrimonio Cultural, Xunta de Galicia.
  • Nión Álvarez, S. (2018b). Prospeccións no Concello de Oleiros: Revisión do actual catálogo patrimonial. Informe valorativo/memoria técnica. Informe/memoria depositado na Dirección Xeral de Patrimonio Cultural, Xunta de Galicia.
  • Otero Vilariño, C. (2003). “Una ruta cultural en Ortegal: O Camiño dos Arrieiros”. TAPA: Traballos de arqueoloxía e patrimonio, 30, pp. 1-65.
  • Parcero Oubiña, C.; Méndez Fernández, F.; Blanco Rotea, R. (1999). “El registro de la Información en Intervenciones Arqueológicas”. CAPA: Cadernos de Arqueoloxía e Patrimonio, 9, pp. 1-86.
  • Parcero Oubiña, C,; Fábrega Álvarez, P.; Güimil-Fariña, A.; Fonte, J.; Valdez-Tulett, J. (2013). “Castros, caminos, rutas y ocupación del espacio. Modelización y análisis de las formas de movilidad asociadas a los asentamientos de la Edad del Hierro a través de herramientas SIG”. En Criado Boado, F.; Martínez Cortizas, A.; García Quintela, M.V. (coord.). Petroglifos, paleoambiente y paisaje. Estudios interdisciplinares del arte rupestre de Campo Lameiro (Pontevedra). CSIC, Madrid.
  • Ramil Rego, P.; Ferreiro da Costa, J.; de Nóvoa Fernández, B.; Hinojo Sánchez, B., Rubinos Román, M.A. (2011). “Evaluación de servicios de los ecosistemas y biodiversidad en las Reservas de Biosfera de Galicia”. En Fra Paleo, U.; Crecente Maseda, R. (eds.). Las reservas de la biosfera como estrategia territorial de sostenibilidad. Actas del Congreso Internacional. Publicacións da Universidade de Santiago de Compostela, Santiago de Compostela.
  • Rigueiro Rodríguez, A.; Silva Pando, F.J.; Rodríguez Soalleiro, R.; Castillón Palomeque, P.A.; Álvarez Álvarez, P.; Mosquera Losada, R.; Romero Franco, R.; González Fernández, M.P. (1997). Manual de sistemas silvopastorales. Proyecto Agrobyte (Universidade de Santiago de Compostela), Santiago de Compostela.
  • Small, F. (2067/2017). “The lost Roman road from Chichester to Arundel”. Historic England Research. Uncovering our urban wetlands. Issue 4, pp. 2-8.
  • TEEB (2010), The Economics of Ecosystems and Biodiversity Ecological and Economic Foundations. Edited by Pushpam Kumar. Earthscan, London and Washington.
  • Unión Internacional para la Conservación de la Naturaleza (2018). UICN 2017, Informe Anual 2017. UICN, Gland (Suiza).
  • Vilar Hermida, X.L. (1998). “As necrópoles de medoñas do Monte Xalo (e arredores)”. Esculca: Sociedade Cultural Museo das Mariñas dos Freires, 4, pp. 24-31.
  • Vletter, W.F. (2014). “(Semi) automatic extraction for airborne laser scan data of roads and paths in forested areas”. Proceedings of SPIE, Second International Conference on Remote Sensing and Geoinformation of the Environment, pp. 1-12.
  • Zakšek, K.; Oštir, K.; Kokalj, Ž. (2011). “Sky-View Factor as a Relief Visualization Technique”. Remote Sensing, 3, pp. 398-415.
  • Zakšek, K.; Oštir, K.; Kokalj, Ž. (2013). “Visualizations of Lidar Derived Relief Models”. En Opitz, R.; Cowley, D. Interpreting Archaeological Topography: Lasers, 3D Data, Observation, Visualization and Applications. Oxford, pp. 100-114.