Conocimientos teóricos y prácticos del profesorado sobre reanimación cardiopulmonar y uso del desfibrilador externo automatizado tras un proceso de video-formación

  1. Navarro-Paton, Ruben
  2. Cons-Ferreiro, Miguel 1
  3. Romo-Pérez, Vicente 2
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

  2. 2 Universidade de Vigo
    info

    Universidade de Vigo

    Vigo, España

    ROR https://ror.org/05rdf8595

Revista:
Retos: nuevas tendencias en educación física, deporte y recreación

ISSN: 1579-1726 1988-2041

Ano de publicación: 2021

Número: 42

Páxinas: 172-181

Tipo: Artigo

DOI: 10.47197/RETOS.V42I0.86373 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Outras publicacións en: Retos: nuevas tendencias en educación física, deporte y recreación

Resumo

O objetivo desta pesquisa foi avaliar o conhecimento em Reanimação Cardiopulmonar (RCP) somente mãos e uso do Desfibrilador Externo Automático (AED) de professores galegos do Ensino Infantil, Fundamental e Médio após um processo de vídeo-treinamento, comparando o grau de esquecimento que ocorre após uma semana (G1), um mês (G2) e dois meses (G3). Participaram 126 professores com idades entre 25-64 anos (M = 44,23 DP = 7,74), dos quais 100 (79,4%) eram mulheres e 26 (20,6%) homens. Os resultados mostram diferenças estatisticamente significativas na média de respostas corretas entre o questionário inicial e o final em todas as dimensões estudadas [ou seja, Global (p <0,001); RCP em adultos (p <0,001) e DEA e telefone de emergência (p <0,001)], entre os grupos (G1, G2 e G3), globalmente (p = 0,001) e conhecimento dos parâmetros de RCP (p <0,001) ) Diferenças significativas foram encontradas na profundidade média de RCP em adultos (homens vs mulheres; p = 0,046). Em relação aos tempos de uso do DEA, há diferenças na aplicação de choque efetivo entre os grupos G2 e G3 (p = 0,028), sendo o tempo menor no G2. Após a aplicação de um programa de vídeo-formação ocorre um aumento do conhecimento teórico do corpo docente e este é mantido, pelo menos, até ao fim de 2 meses com ligeira diminuição. Já o aprendizado de habilidades nas mãos apenas de RCP e aplicação do DEA são mantidas da mesma forma ao longo do tempo, no mínimo, até 2 meses.

Referencias bibliográficas

  • Aqel, A.A., & Ahmad, M.M., (2014). High‐fidelity simulation effects on CPR knowledge, skills, acquisition, and retention in nursing students. Worldviews Evid.‐Based Nurs., 11, 394-400. doi:10.1111/wvn.12063
  • Asamblea Médica Mundial (2013). Declaración de Helsinki de la AMM - Principios éticos para las investigaciones médicas en seres humanos. Recuperado de https://www.wma.net/es/policies-post/declaracion-de-helsinki-de-la-amm-principios-eticos-para-las-investigaciones-medicas-en-seres-humanos/
  • Bagnall, R. D., Weintraub, R. G., Ingles, J., Duflou, J., Yeates, L., Lam, L., …, & Semsarian, C. (2016). A Prospective Study of Sudden Cardiac Death among Children and Young Adults. New England Journal of Medicine, 374(25), 2441–2452. doi:10.1056/nejmoa1510687
  • Baldi, E., Cornara, S., Contri, E., Epis, F., Fina, D., Zelaschi, B., …., & Somaschini, A. (2017). Real-time visual feedback during training improves laypersons’ CPR quality: a randomized controlled manikin study. Canadian Journal of Eemergency Medicine., 19(6), 480-7. https://doi.org/10.1017/cem.2016.410
  • Basanta-Camiño, S., Navarro-Patón, R., Freire-Tellado, M., Barcala-Furelos, R., Pavón-Prieto, M.P., Fernández López, M., & Neira-Pájaro, M.A. (2017). Evaluación del conocimiento y de las habilidades para el uso de un Desfibrilador Externo Automatizado (DEA) por estudiantes universitarios. Un diseño cuasiexperimental. Medicina Intensiva, 41(5), 270-276. http://dx.doi.org/10.1016/j.medin.2016.07.008
  • Böttiger, B. W., Bossaert, L. L., Castrén, M., Cimpoesu, D., Georgiou, M., Greif, R., ..., & Melieste, R. (2016). Kids Save Lives–ERC position statement on school children education in CPR: “Hands that help–Training children is training for life”. Resuscitation, 105, A1-A3. https://doi:10.1016/j.resuscitation.2016.06.005.
  • Claesson, A., Svensson, L., Silfverstolpe, J., & Herlitz, J. (2008). Characteristics and outcome among patients suffering out-of-hospital cardiac arrest due to drowning. Resuscitation, 76(3) 381-7. https://doi.org/10.1016/j.resuscitation.2007.09.003
  • Consejo Español de Resucitación Cardiopulmonar (CERCP). (2012). Recomendaciones sobre la instalación, autorización y formación para el uso del desfibrilador externo automático fuera del ámbito sanitario [en línea]; 2012. Recuperado de http://www.semicyuc.org/sites/default/files/recomendaciones_cercp_en_uso_dea_v.0.9.pdf
  • Cortegiani, A., Russotto, V., Montalto, F., Iozzo, P., Meschis, R., Pugliesi, M., …, & Giarratano, A. (2017). Use of a real-time training software (Laerdal QCPR ®) compared to instructor-based feedback for high-quality chest compressions acqu. PLoS One., 12, 1-11. http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0169591
  • Gaintza, Z., & Velasco, Z. (2020). Conocimiento del Profesorado de Infantil y Primaria en Reanimación Cardiopulmonar (Knowledge of Cardiopulmonary Resuscitation in Kindergarten and Primary School Teachers). Retos, Nuevas tendencias en Educación Física, deporte y recreación, 39, 446-452. https://doi.org/10.47197/retos.v0i39.79354
  • González-Salvado, V., Fernández-Méndez. F., Barcala-Furelos, R., Peña-Gil, C., González-Juanatey, J.R., & Rodríguez-Núñez, A. (2016). Very brief training for laypeople in hands-only cardiopulmonary resuscitation. Effect of real-time feedback. American Journal of Emergency Medidicine, 34 (6), 993-8. https://doi.org/10.1016/j.ajem.2016.02.047
  • Hernández‐Padilla, J.M., Suthers, F., Granero‐Molina, J., & Fernández‐Sola, C. (2015). Effects of two retraining strategies on nursing students’ acquisition and retention of BLS/AED skills: A cluster randomised trial. Resuscitation, 93, 27-34. 10.1016/j.resuscitation.2015.05.008.
  • Kelley J., Richman P.B., Ewy, G.A., Clark, L., Bulloch, B., & Bobrow B.J. (2006). Eighth grade students become proficient at CPR and use of an AED following a condensed training programme. Resuscitation, 71(2), 229-236. 10.1016/j.resuscitation.2006.03.015
  • Krasteva, V., IJekova, I., & Didon, J.P. (2011). An audiovisual feedback device for compression depth, rate and complete chest recoil can improve the CPR performance of lay persons during self-training on a manikin. Physiol Meas., 32, 687-699 http://dx.doi.org/10.1088/0967-3334/32/6/006
  • Lago-Ballesteros, J., Basanta-Camiño, S., & Navarro-Patón, R. (2018). La enseñanza de los primeros auxilios en educación física: revisión sistemática acerca de los materiales para su implementación. Retos, Nuevas tendencias en Educación Física, deporte y recreación, 34, 349-355. https://doi.org/10.47197/retos.v0i34.65683
  • Ley Orgánica 8/2013, de 9 de diciembre, para a mejora de la calidad educativa (Texto Consolidado). Boletín Oficial do Estado, 106, de 10 de diciembre de 2013. Recuperado de: https://www.boe.es/buscar/pdf/2013/BOE-A-2013-12886-consolidado.pdf
  • Lukas, R.P., Van Aken, H., Mölhoff, T., Weber, T., Rammert, M., Wid, M., & Bohn, A. (2016). Kids save lives: a six-year longitudinal study of schoolchildren learning cardiopulmonary resuscitation: Who should do the teaching and will the effects last? Resuscitation, 101, 35–40. https://doi: 10.1016/j.resuscitation.2016.01.028
  • Méndez-Martínez, C., Martínez-Isasi, S., García-Suarez, M., De la Peña-Rodríguez, M.A., Gómez-Salgado, J., & Fernández-García, D. (2019). Acquisition of Knowledge and Practical Skills after a Brief Course of BLS‐AED in First‐Year Students in Nursing and Physiotherapy at a Spanish University. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(5), 766. https://doi.org/10.3390/ijerph16050766
  • Morentin, B., Suárez-Mier, M.P., Aguilera, B., Arrieta, J., Audicana, C., & Fernández-Rodríguez, A. (2012). Clinicopathological features of sudden unexpected infectious death: Population-based study in children and young adults. Forensic Sci Int., 220, 80-4. Recuperado de http://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/libro_blanco_muerte_subita_3ed_1382521604.pdf
  • Navarro, R., Penelas, G., & Basanta, S. (2016). ¿Tienen las futuras maestras y maestros de educación primaria la formación necesaria para iniciar las maniobras de reanimación cardiopulmonar en caso de emergencia escolar? Un estudio descriptivo. Educar, 52(1), 149-168. https://doi:10.5565/rev/educar.714
  • Navarro-Patón, R., Cons-Ferreiro, M., Mecías-Calvo, M., & Romo-Pérez, V. (2021). Acquisition of knowledge and skills on cardiopulmonary resuscitation and use of the automated external defibrillator after a training process by Galician schoolteachers. Journal of Human Sport and Exercise, in press. https://doi.org/10.14198/jhse.2022.174.19
  • Navarro-Patón, R., Cons-Ferreiro, M., & Romo-Pérez, V. (2020a). Conocimientos en soporte vital básico del profesorado gallego de educación infantil, primaria y secundaria: estudio transversal. Retos, Nuevas tendencias en Educación Física, deporte y recreación, 38, 173-179. https://doi.org/10.47197/retos.v38i38.75237
  • Navarro-Patón, R., Freire-Tellado, M., Basanta-Camiño, S., Barcala-Furelos, R., Arufe-Giráldez, V., & Rodríguez-Fernández, J. E. (2018). Efecto de 3 métodos de enseñanza en soporte vital básico en futuros maestros de educación primaria. un diseño cuasi-experimental. Medicina Intensiva, 42(4), 207-215. https://doi:10.1016/j.medin.2017.06.005
  • Navarro-Patón, R., Freire-Tellado, M., Mateos-Lorenzo, J., Basanta-Camiño, S., Rodríguez-López, A., & Lago-Ballesteros, J. (2020b) Sports Activities with Musical Support: A New Way to Learn Cardiopulmonary Resuscitation? Revista Internacional de Medicina y Ciencias de la Actividad Física y el Deporte 20(78) pp. 243-255. http://doi.org/10.15366/rimcafd2020.78.004
  • Navarro-Patón, R., Freire-Tellado, M., Pavón-Prieto, M.P., Vázquez-López, D., Neira-Pájaro, M., & Lorenzana-Bargueiras, S. (2017). Dispatcher assisted Cardiopulmonary Resuscitation (CPR): is it important to continue teaching lay bystander CPR?. Am J Emerg Med. 35(4), 569-573. https://dx.doi.org/10.1016/j.ajem.2016.12.014
  • Nishiyama, C., Iwami, T., Murakami, Y., Kitamura, T., Okamoto, Y., Marukawa, S., Sakamoto, T., & Kawamura, T. (2015). Effectiveness of simplified 15-min refresher BLS training program: A randomized controlled trial. Resuscitation, 90, 56-60. http://dx.doi.org/10.1016/j.resuscitation.2015.02.015
  • Olasveengen, T., Mancini, M.E., Perkins, G.D., Avis, S., Brooks, S., Maaret Castrean, M., …, & Morley, P.T. (2020). Adult Basic Life Support 2020 International Consensus on Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Science With Treatment Recommendations. Resuscitation, 166, A35-A79. https://doi.org/10.1016/j.resuscitation.2020.09.010
  • Pavón-Prieto M.P., Navarro-Patón R., Basanta-Camiño S., Regueira-Méndez C., Neira-Pájaro M.A., & Freire-Tellado M. (2016) Estudio cuasi-experimental para evaluar la capacidad de los escolares para utilizar un desfibrilador externo semiautomático a los 6 meses tras un proceso formativo. Emergencias, 28, 114-6. https://n9.cl/r6j0q
  • Perkins, G. D., Handley, A. J., Koster, R. W., Castrén, M., Smyth, M. A., Olasveengen, T., ..., & Ristagno, G. (2015). European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015: Section 2. Adult basic life support and automated external defibrillation. Resuscitation, 95, 81-99. https://doi.org/10.1016/j.resuscitation.2015.07.015
  • Riva, G., Ringh, M., Jonsson, M., Svensson, L., Herlitz, J., Claesson, A., …, & Hollenberg J. (2019). Survival in out-of-hospital cardiac arrest after standard Cardiopulmonary Resuscitation or chest compressions only before arrival of emergency medical services. Nationwide study during three guideline periods. Circulation, 139, 2600-9. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.118.038179
  • Sakai-Bizmark, R., Friedlander, S. M. I., Marr, E. H., Mena, L. A., Corral, I., & Chang, R.-K. R. (2018). Patient Characteristics and Emergency Department Factors Associated with Survival After Sudden Cardiac Arrest in Children and Young Adults: A Cross-Sectional Analysis of a Nationally Representative Sample, 2006–2013. Pediatric Cardiology, 39(6), 1216–1228. doi:10.1007/s00246-018-1886-8
  • Semeraro, F., Frisoli, A., Loconsole, C., Mastronicola, N., Stroppa, F., Ristagno, G., …, & Cdrchiari, E. (2017). Kids (learn how to) save lives in the school with the serious game Relive. Resuscitation, 116, 27–32. https://doi: 10.1016/j.resuscitation.2017.04.038
  • Socias Crespí L., Ceniceros-Rozalen, M.I., Rubio-Roca, O., Martinez-Cuellar, N., García-Sánchez, A., Ripoll-Vera, T., & Lesmes-Serrano, A. (2015). Características epidemiológicas de las paradas cardiorrespiratorias extrahospitalarias registradas por el sistema de emergencias 061 (SAMU) de la Comunidad Autónoma de las Islas Baleares (2009-2012). Medicina Intensiva, 39, 199-206. http://dx.doi.org/10.1016/j.medin.2014.04.004