E fisica que fezesse nulla prol non lle fazia. Médicos e medicina nas Cantigas de Santa Maria

  1. González Martínez, Déborah 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela Centre for the Study of the Cantigas de Santa Maria
Revista:
Estudios románicos

ISSN: 0210-4911

Ano de publicación: 2015

Número: 24

Páxinas: 157-171

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: Estudios románicos

Resumo

Nas Cantigas de Santa Maria hai un número significativo de milagres en que a Virxe restitúe a saúde, física ou mental, dun personaxe. Malia a temática destas cantigas, no interior da colección alfonsí encóntranse algunhas referencias á medicina convencional e a aqueles que a practican. 

Referencias bibliográficas

  • BÉTÉROUS, Paule (1983-1984): Les collections de miracles de la Vierge en Gallo et Ibéroroman au XIIIe siècle. Ohio: University of Dayton.
  • BETTI, Maria Pia (2005): Repertorio metrico delle Cantigas de Santa Maria di Alfonso X di Castiglia. Ospedaletto: Pacini.
  • BLOCH, Marc (1961): Les rois thaumaturges. Étude sur le caractère surnaturel attribué a la puissance royale particulièrement en France et en Angleterre. Paris: Armand Colin.
  • BOURDILLON, Hilary (1988): Women as Healers. A history of women and medicine. Cambridge: Cambridge University Press. CORDE = REAL ACADEMIA ESPAÑOLA: Corpus diacrónico del español.
  • COROMINAS, Joan; José Antonio PASCUAL (1980-1991): Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico. Madrid: Gredos, 6 vols.
  • Corpus Xelmírez. Corpus Lingüístico da Galicia Medieval.
  • CORTI, Francisco (1998-1999): “Narrativa visual de la enfermedad en las Cantigas de Santa María”. Cuadernos de Historia de España. LXXV, 85-115.
  • Dicionario de Dicionarios (2003) = SANTAMARINA, Antón (coord.): Diccionario de diccionarios. Corpus lexicográfco da lingua galega. [A Coruña:] Fundación Pedro Barrié de la Maza. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • GARCÍA BALLESTER, Luis (2001): La búsqueda de la salud. Sanadores y enfermos en la España Medieval. Barcelona: Ediciones Península.
  • GARCIA Y GARCIA, Antonio (dir. ed.) (1981): Synodicon hispanum I. Galicia. Madrid: Editorial Católica. Corpus Xelmírez. Corpus Lingüístico da Galicia Medieval.
  • GARCIA-SABELL TORMO, Teresa (1990): Léxico francés nos cancioneiros galego-portugueses. Revisión crítica. Vigo: Galaxia.
  • GONZÁLEZ HERNANDO, Irene (2009): “Posiciones fetales, aborto, cesárea e infanticidio. Un acercamiento a la ginecología y puericultura hispánica a través de tres manuscritos medievales”. Miscelánea Medieval Murciana. XXXIII, pp. 99-122.
  • GREEN, Monica H. (2000): Women’s Healthcare in the Medieval West: Texts and Contexts. Aldershot: Ashgate. Variorum Collected Studies Series.
  • LAPA, Manuel Rodrigues (1995): Cantigas d’escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Edição crítica e vocabulário. Vigo: Ir Indo. Lisboa: Edições João Sá da Costa.
  • LE BLÉVEC, Daniel (dir.) (2004): L’Université de médecine de Montpellier et son rayonnement (XIIIe-XVe siècles): actes du colloque international de Montpellier organisé par le Centre historique de recherches et d’études médiévales sur la méditerranée occidentale. Université Paul Valéry, Montpellier III, 17-19 mai 2001. Turnhout: Brepols
  • LOPEZ FERREIRO, Antonio (ed.) (1901): Galicia Histórica. Colección diplomática. Santiago: Tipografía Galaica. Corpus Xelmírez. Corpus Lingüístico da Galicia Medieval.
  • LORENZO, Ramón (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia. E. González Seoane (dir.): Dicionario de Dicionarios do galego medieval [ed. CD-ROM; versión electrónica 1.0]. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela. (Verba, anuario galego de floloxía: anexo 57) 2006. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • LORENZO, Ramón (1975): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Edición Crítica anotada, con introducción, índice onomástico y glosario. Ourense: Instituto de Estudios Orensanos “Padre Feijoo”, vol. 1. Corpus Xelmírez. Corpus Lingüístico da Galicia Medieval.
  • LORENZO, Ramón (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Edición Crítica anotada, con introducción, índice onomástico y glosario. Ourense: Instituto de Estudios Orensanos “Padre Feijoo”, vol. 2. E. González Seoane (dir.): Dicionario de Dicionarios do galego medieval [ed. CD-ROM; versión electrónica 1.0]. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Verba, anuario galego de floloxía: anexo 57) 2006. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • MARTÍNEZ LÓPEZ, Ramón (ed.) (1963): General Estoria. Versión gallega del siglo XIV. Ms. O. I. 1. del Escorial. Oviedo: Publicacións de Archivum. Corpus Xelmírez. Corpus Lingüístico da Galicia Medieval.
  • Ramón Lorenzo e Xosé Luís Couceiro: (1999) “Correccións á edición da General Estoria de Ramón Martínez López (II)”, Homenaxe ó profesor Camilo Flores. Vol. 2, pp. 209-233.
  • Ramón Lorenzo e Xosé Luís Couceiro: (1999) “Correccións á edición da General Estoria de Ramón Martínez López (I)”, Cinguidos por unha arela común. Homenaxe ó profesor Xesús Alonso Montero. Vol. 1, pp. 595-627]
  • MedDB2 = BREA, Mercedes (dir.): Base de datos da Lírica Profana Galego-Portuguesa, versión 2.3.3. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
  • METTMANN, Walter (1972): “Glossário”. Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Coimbra: Universidade de Coimbra, vol. 4. E. González Seoane (dir.): Dicionario de Dicionarios do galego medieval [ed. CD-ROM; versión electrónica 1.0]. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Verba, anuario galego de floloxía: anexo 57) 2006. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • METTMANN, Walter (1986-1988-1989) (ed.): Alfonso X. Cantigas de Santa Maria. Madrid: Castalia, 3 vols.
  • PARKER, Kevin M. (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad. E. González Seoane (dir.): Dicionario de Dicionarios do galego medieval [ed. CD-ROM; versión electrónica 1.0]. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Verba, anuario galego de floloxía: anexo 57) 2006. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • PARKINSON, Stephen (1991-1992): “Miragres de maldizer?: Dysphemism in the Cantigas de Santa Maria”. Cantigueiros. 4, 44-57.
  • PARKINSON, Stephen (2012): “Cut and Shut: The Hybridity of Cantiga 173”. eHumanista. 22, pp. 49-64.
  • PARKINSON, Stephen; Deirdre JACKSON (2006): “Collection, Composition, and Compilation in the Cantigas de Santa Maria”, Portuguese Studies. 22, 2, 159-172.
  • RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • RODRÍGUEZ GONZÁLEZ, Eladio (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano. Galaxia: Vigo. A. Santamarina (coord.): Diccionario de diccionarios. [A Coruña:] Fundación Pedro Barrié de la Maza, 2003. RILG: Recursos integrados da lingua galega.
  • SÁNCHEZ PRIETO-BORJA, Pedro (ed.) (2002): Afonso X, General Estoria. Primera parte. (Alcalá de Henares:) Universidad de Alcalá de Henares. REAL ACADEMIA ESPAÑOLA: Corpus diacrónico del español.