Bartolomé Calderón e a Galicia que nunca existíu
-
1
Universidade de Santiago de Compostela
info
ISSN: 0210-847X
Ano de publicación: 2019
Tomo: 66
Número: 132
Páxinas: 343-372
Tipo: Artigo
Outras publicacións en: Cuadernos de estudios gallegos
Resumo
Bartolomé Calderón (1861-1931) foi un moi influínte xornalista galego especializado en cuestións económicas, en especial agrarias. Cría que Galicia estaba chamada a seguir unha vía de desenvolvemento semellante á de Dinamarca, sobre os piares da especialización láctea e o cooperativismo e centrada nas exportacións ós mercados europeos. Mantiña posicións moi críticas cara ó Estado español debido ó seu centralismo e proteccionismo deseñados para protexer os intereses dos produtores de cereal das rexións centrais e meridionais, chocando daquela co desenvolvemento que el promovía para os sistema agrario galego. As ideas de Calderón foron moi populares entre os líderes agraristas e os galeguistas durante as dúas primeiras décadas do século XX pero a súa influencia decaeu posteriormente e caeu no esquecemento despois da súa morte en Francia, onde residía dende había máis de corenta anos, en 1931.
Referencias bibliográficas
- Alvarado y Albó, Juan, Epistolario, Villablino, Asociación Xeitu, 2014.
- Beramendi González, Justo, De provincia a nación, Vigo, Xerais, 2007.
- Bernárdez Sobreira, Antonio, "Gran propiedad y movilización sociopolítica del campesinado. La Asociación General de Ganaderos del Reino en Galicia durante el primer tercio del siglo XX", Cuadernos de Estudios Gallegos, 113 (2000), páxs. 177-204. https://doi.org/10.3989/ceg.2000.v47.i113.161
- Cabo, Miguel, O agrarismo, Vigo, A Nosa Terra, 1998.
- Cabo, Miguel, "Solidaridad Gallega y el desafío al sistema de la Restauración, 1907-1911", Ayer, 64 (2006), páxs. 235-259.
- Cabo, Miguel, "Mirando cara ó Norte: a fascinación por Dinamarca na Galiza do primeiro terzo do século XX", Murguía. Revista Galega de Historia, 32 (2015), páxs. 83-92.
- Cabo, Miguel e Vázquez Varela, Xosé M., "Las otras guerras de nuestros antepasados. la violencia comunitaria en la Galicia rural contemporánea", Hispania, 251 (2015), páxs. 781-804. https://doi.org/10.3989/hispania.2015.024
- Conde Gómez, Diego, Canto val unha vaca? Da cuestión agraria á cuestión pecuaria en Galicia, Deputación da Coruña, 2014.
- Conde Gómez, Diego, Juan Rof Codina: renovación na veterinaria e gandería galega contemporánea, Vigo, Xerais, 2015.
- Cores Trasmonte, Baldomero, "O tren dos tres 'CCC'", Anuario Brigantino, 28 (2005), páxs. 239-264.
- Durán, José Antonio, Agrarismo y movilización campesina en el país gallego (1875-1912), Madrid, Siglo XXI, 1977.
- Fernández Clemente, Eloy, "Bases teóricas de una política económica regeneracionista", en Vicente Salavert Fabiani e Manuel Suárez Cortina (eds.), El Regeneracionismo en España. Política, educación, ciencia y sociedad, Univ. De València, 2007, páxs. 81-124.
- Fernández Prieto, Lourenzo, Labregos con ciencia, Vigo, Xerais, 1992.
- Fernández Prieto, Lourenzo, Bernárdez, Antonio e Cabo, Miguel, "Valeriano Villanueva y la lógica de la pequeña explotación agraria familiar contemporánea", en M. Aguilar Villagrán, et al. (eds.), Homenaje a Antonio Cabral Chamorro, Historiador (1953-1997), Trebujena: Centro de Estudios y Documentación, 1998, páxs. 255-274.
- Fernández Prieto, Lourenzo e Cabo, Miguel, "Agrarismo y regeneracionismo en la Galicia de comienzos del siglo XX. El discurso del regionalismo agrícola", Agricultura y Sociedad, 86 (1998), páxs. 133-162.
- Fernández Sancha, Antonio, Julio Senador: un pensamiento a contracorriente, Valladolid, Junta de Castilla y León, 2001.
- Ínsua, Emilio X., A Nosa Terra é Nosa! A xeira das Irmandades da Fala (1916-1931), A Coruña, Baía Edicións, 2016.
- Martínez, Alberte, O cooperativismo católico no proceso de modernización da agricultura galega, 1900-1943, Pontevedra, Deputación Provincial, 1989.
- Offer, Alver, The First World War: an agrarian Interpretation, Oxford, Clarendon, 1989.
- Pinar, Susana, "La introducción de la genética en España durante el primer tercio del siglo XX", Llull, 22 (1999), páxs. 453-473.
- Román Lago, I. e Bernárdez Sobreira, A., Labrando na rebelión: societarismo e populismo agrario en Galiza: 1896-1936, Vigo, A Nosa Terra, 2007.
- Román Portas, Mercedes, "Aliadofilia y neutralidad en La Voz de Galicia en los años de la Primera Guerra Mundial", Historia y Comunicación Social 18 (2013), páxs. 293-303. https://doi.org/10.5209/rev_HICS.2013.v18.43427
- Saurín de la Iglesia Rosa María, Antonio, Francisco y Benigno de la Iglesia: una biografía intelectual, Santiago, Instituto de Estudios Gallegos Padre Sarmiento - CSIC, 2003 (Anejos de Cuadernos de Estudios Gallegos, 31).
- Villanueva, Valeriano, Organización del cultivo y de la sociedad agraria en Galicia y en la España atlántica (edición de J. A. Durán), Madrid, Xunta de Galicia e MAPA, 1984.