Balance produción-consumo de alimentos na Galizaaproximación dende a soberanía alimentar e a comercialización locaI

  1. Carral Vilariño, Emilio Victorino 1
  2. Carreira Pérez, Xoán Carlos
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

Revista:
Semata: Ciencias sociais e humanidades

ISSN: 1137-9669 2255-5978

Año de publicación: 2018

Título del ejemplar: Bioeconomía y Memoria Ecológica de los Territorios: Transdisciplinariedad para un Futuro Sostenible

Número: 30

Páginas: 167-190

Tipo: Artículo

DOI: 10.15304/S.30.5366 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: Semata: Ciencias sociais e humanidades

Resumen

Under food production-consumption sovereign in relationship with Galiza, data base from Minister of Agriculture and Fisheries (Spanish national government) was analysed. Foodshed base on natural counties and urban agglomeration were defined to. As final results, Galiza are under a positive balance production/consumption for it food self-production, with deficit balance for fruit and graincereal.From the food sovereign and market proximity point of view more than 50 % foodshed population are self-sufficient in relationship with forage cultivation and wine production, about 60% for potatoes and 70% when horticultural/ grain leguminous production are included.

Referencias bibliográficas

  • Alier, J. M., Jusmet, J. R. (2013). Economía ecológica y política ambiental. Fondo de Cultura económica. Fondo de cultura económica. México. ISBN: 9786071615206.
  • Allen, A. (2003). La interfase periurbana como escenario de cambio y acción hacia la sustentabilidad del desarrollo. Cuadernos del Cendes, 20(53), 7-21. //www.scielo. org.ve/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1012-25082003000200002&lng=es&tl ng=en.
  • Altieri, M.A. (2008). Movilizándonos para rescatar nuestro sistema alimentario. CADTM2008. http://www.cadtm.org/Movilizandonos-para-rescatar.
  • Barriuso Rodrigo, A. (2016). Salud y las dietas hiperprotéicas.Trabajo Fin de Grado. Unv. de Valladolid. F. de Enfermería de Soria.
  • Baysse-Lainé,A. and Perrin,C. (2017). Les espaces agricoles des circuits de proximité : une lecture critique de la relocalisation de l’approvisionnement alimentaire de Millau. Sciences Sociétés 25, 1, 21-35 .DOI: 10.1051/nss/2017.
  • Born, B., &Purcell, M. (2006). Avoiding the local trap: Scale and food systems inplanning research. Journal of planning education and research, 26(2), 195-207.
  • Carreira Pérez, X.C. e Carral Vilariño, E. (2014). “O pequeno é grande. A agricultura familiar como alternativa: O caso galego”. Santiago: Através Editora / AGAL.
  • Consellería Medio Rural. Xunta de Galicia. (1999). http://mediorural.xunta.gal/fileadmin/arquivos/estatisticas/macro_1999/C03G. Consumo responsable.org. “Criterios para un consumo responsable”. http://www.consumoresponsable.org/criterios/index. Consultada en decembro 2017.
  • Corbelle Rico, E. e Crecente Maseda, R. (2008). Estudio da evolución da superficie agrícola na comarca da Terra Chá a partir de fotografía aérea histórica e mapas de usos, 1956-2004. Recursos Rurais. 1,4: pp. 57-65.
  • Cowie, A.L., Barron J. Orrb, B.J., Castillo-Sanchez, V.M., Chasek, P, Crossman, N.D., Erlewein, A., Louwagie,G., Maron, M., Metternicht, G.I., Minelli, S., Tengberg, A.E., Walter, S., Welton, S. (2018). Land in balance: The scientific conceptual framework for Land Degradation Neutrality. Environmental Science & Policy, 19. pp 25-23. https://doi.org/10.1016/j.envsci.2017.10.011.
  • Da Silva, L.B. (2016). Impacto econômico e soberania alimentar e nutricional: um estudo de caso na comunidade negra rural Palenqueira San Juan de Palos Prieto, região do Caribe Colombiano. Revista Nera– ANO 19, Nº. 32 – Dossiê 2016 – ISSN: 1806- 6755. pp. 195-213.
  • De Schutter, O. (2010). “Informe del Relator Especial sobre el derecho a la alimentación, Sr. Olivier De Schutter” Consejo de Derechos Humanos- Naciones Unidas. http://www.srfood.org/images/stories/pdf/officialreports/20110308_a-hrc-16-49_ agroecology_es.pdf.
  • Delgado Manuel, D. (2017). Reestructuración del sistema agroalimentario globalizado en el capitalismo terminal. PAPELES de relaciones ecosociales y cambio global, 139, pp. 13-25.
  • DeLind, L. B. (2011). Are local food and the local food movement taking us where we want to go? Or are wehitching our wagons to the wrong stars? Agriculture and human values, 28(2), 273-283.
  • Diouf, J. (2002). Prefacio de Agricultura mundial: hacia los años 2015/2030. Informe resumido .ISBN 92-5-304761-5.
  • Du Puis, E. M., Goodman, D. (2005). Should we go “home” to eat?: toward a reflexive politics of localism. Journal of rural studies, 21(3), 359-371.
  • FAO (2012). Pérdidas y desperdicios de alimentos en el mundo. Alcance , causas y prevención, Roma.
  • FAO (2009). “Como alimentar al mundo en 2050”. En http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/docs/synthesis_papers/C%C3%B3mo_alimentar_al_mundo_en_2050. pdf.
  • FAO, IFAD, WFP (2015). The state of food in security in the world 2015. Meeting the 2015 international hunger targets: taking stock of uneven progress. Rome, Italy: FAO.
  • Galzki, J.C., Mulla, D.J., Peters, C.J. (2014). Mapping the potential of local food capacity in Southeastern Minnesota. Renewable Agriculture and Food Systems, 30(4); 364–372 doi:10.1017/S1742170514000039.
  • Garcia Lozano, J. (2017). “Santiago é o terceiro concello galego en consumo de produtos ecolóxicos”. La Voz de Galicia (2017). https://www.lavozdegalicia.es/noticia/ santiago/santiago/2017/05/18/secretario-consello-regulador-agricultura-ecoloxicagalicia-craegaspan-langglsantiago-e-terceiro-concello-galego-consumo-produtosecoloxicos-spancraega-compostela/0003_201705S18C12991.htm
  • Hanspach, J., Abson, D.J., Collier, N.F., Dorresteijn, I., Schultner, J., Fischer, J. (2017). From trade-offs to synergies in food security and biodiversity conservation. Front Ecol Environ,15(9):489–494,doi:10.1002/fee.1632.
  • Instituto Nacional de Estadística (INE).2009. “Censo Agrario 2009. Metodología”. http://www.ine.es/daco/daco42/agricultura/meto_censoag09.pdf.
  • Kloppenburg, J., Hendrickson, J., Stevenson, G. W. (1996). Coming in to the foodshed. Agriculture and human values, 13(3), 33-42.
  • Kust, G., Andreeva O., Cowie, A. (2017). Land Degradation Neutrality: Concept development, practical applications and assessment. Journal of Environmental Management, 195, 16-24.http://dx.doi.org/10.1016/j.jenvman.2016.10.043.
  • Lang, T. (2006). Food Miles. Slow Food (Bra, Cuneo, Italy) 94-97.
  • López García, D. (2011). Canales cortos de comercialización como elemento dinamizador de las agriculturas ecológicas urbana y periurbana. I Congreso Estatal de Agricultura Ecológica Urbana y Periurbana. Elx, Alicante. 6 y 7 de mayo 2011.
  • McIntyre, B. D. (2009). International assessment of agricultural knowledge, science and technology for development. (IAASTD): global report.
  • Ministerio de Agricultura y Pesca y Alimentación y Medio Ambiente (2017). “El Mi- nisterio de Agricultura y Pesca, Alimentación y Medio Ambiente promociona el consumo de frutas de temporada”. http://www.mapama.gob.es/es/prensa/noticias/el-ministerio-de-agricultura-y-pesca-alimentación-y-medio-ambiente-promocionael-consumo-de-frutas-de-temporada/tcm7-460756-16.
  • Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino (2010). “Real Decreto 1131/2010, de 10 de septiembre, por el que se establecen los criterios para el establecimiento de las zonas remotas a efectos de eliminación de ciertos subproductos animales no destinados a consumo humano generados en las explotaciones ganaderas”. http:// www.boe.es/boe/dias/2010/10/02/pdfs/BOE-A-2010-15123.pdf.
  • Naredo, J.M. (2015). La economía en evolución. Historias y perspectivas de las categorías básicas del pensamiento económico. Siglo XXI. Madrid.
  • Pena, S. (2010). La castaña gallega busca un sitio en la mesa. http://www.elmundo.es/ elmundo/2010/10/10/galicia/1286730560.html.
  • Pérez-Neira, D., Grollmus-Venegas, A. (2018). Life-cycle energy assessment and carbon footprint of peri-urbanhorticulture. A comparative case study of local food systems in Spain. Landscape and Urban Planning. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2018.01.001.
  • Perfecto, I., Vandermeer, J. (2012). Separación o integración para la conservación de biodiversidad: la ideología detrás del debate” land-sharing” frente a” land-sparing”. Revista Ecosistemas, 21(1-2).
  • Subdirección General de Estructura de la Cadena Alimentaria. Dirección General de la Industria Alimentaria. Ministerio de Agricultura y Pesca y Alimentación y Medio Ambiente (2017). “Base de Datos de Consumo en Hogares”. http://www.mapama. gob.es/es/alimentacion/temas/consumo-y-comercializacion-y-distribucion-alimentaria/panel-de-consumo-alimentario/base-de-datos-de-consumo-en-hogares/consulta.asp.
  • Tello, E., Garrabou, R., Cussó, X., Olarieta, J.R. (2008). Una interpretación de los cambios de uso del suelo desde el punto de vista del metabolismo social agrario. La comarca catalana del Vallès, 1853-2004. Revista Iberoamericana de Economía Ecológica, 7: 97-115.
  • Tilman D., Balzer C., Hill J., BefortBL. (2011). Global food demand and the sustainablei ntensification of agriculture. P Nat Acad Sci USA, 108: 20, 260–64.
  • UN (2015). Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. United Nations, The General Assembly. http://bit.ly/1OTd4Sr.
  • Via Campesina. (2003). “Qué es la soberanía alimentaria”. https://viacampesina.org/es/ que-es-la-soberania-alimentaria/.
  • Watkiss, P., Schmith, A., Tweddle, G., &McKinnon, A. (2005). “The validity of food mi- les as an indicator of sustainable development”. http://www.intracen.org/uploadedFiles/intracenorg/Content/Exporters/Sectors/Fair_trade_and_environmental_exports/Climate_change/validity%20of%20food%20miles.pdf.
  • Weber, C. L., Matthews, H. S. (2008). Food-miles and the relative climate impacts of food choices in the United States. Environ Sci Technol. 42(10): 3508-13.
  • Winograd, M. (2012). “Promoción del consumo de productos generados en la horticultura periurbana”. En: Mitidieri, M.; Corbino, G.; eds. Manual de horticultura periurbana.
  • WWF (2017). Appetite For Destruction. Summary_Report_Sign Off. http://www .wwf. org.uk.
  • Yacamán, C., Mata Olmo, R. (2014). La gobernanza territorial y alimentaria como base para la protección y dinamización del espacio agrario periurbano. Estudio de caso del parque agrario de Fuenlabrada (comunidad de Madrid). XVII Coloquio de Geografía Rural, 275-288.
  • Ziegler, J. (2007). UN News Centre ( 2007). “UN independent rights experts call for five-year freeze on biofuel production”. http://www.un.org/apps/news/story. asp?NewsID=24434&#.WhbFxrpFycy.
  • Zumkehr, A., Campbell, J.E. (2015). “The potential for local croplands to meet US food demand”. Frontiers in Ecology and the Environment, 13(5): 244–248.