Eichhornia crassipes (Mart) Solms en el Parque Nacional Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia como resultado de un transporte por mar a larga distancia

  1. Pablo Ramil Rego
  2. Marco Rubinos Román
  3. Luis Gómez-Orellana
  4. Boris Hinojo Sánchez
  5. Patricia Rodríguez
Revista:
Recursos rurais: revista oficial do Instituto de Biodiversidade Agraria e Desenvolvemento Rural ( IBADER )

ISSN: 1885-5547

Ano de publicación: 2014

Número: 10

Páxinas: 15-24

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: Recursos rurais: revista oficial do Instituto de Biodiversidade Agraria e Desenvolvemento Rural ( IBADER )

Resumo

Se analiza la aparición del jacinto de agua (Eichhornia crassipes (Mart) Solms) en las playas del archipiélago de las Islas Cíes en el Parque Nacional Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia, como resultado de un posible transporte a larga distancia procedente de poblaciones naturalizadas situadas en el litoral de Portugal. La especie, nativa de América del Sur, presenta una gran capacidad invasora, vinculada a su gran capacidad reproductiva y de crecimiento. Está incluida en el listado de IUCN de las 100 especies invasoras más dañinas del planeta. El Jacinto de Agua parece citado por primera vez en Europa en la zona centro de Portugal, durante la primera mitad del siglo XX, en donde se ha ido expandiendo principalmente por las cuencas de los ríos Tejo y Sado, aunque también se conocen poblaciones en la zona norte. En Galicia su presencia es testimonial y las escasas citas acreditadas, aparecen asociadas a la posterior erradicación de los ejemplares. Entre los años 2011 y 2012 y tras el paso de fuertes borrascas procedentes del suroeste, se detectó la presencia en una de las playas del archipiélago de las Islas Cíes de restos de Eichhornia crassipes, que en base a la gran cantidad de los mismos y su estado de conservación, hacen pensar en un transporte de larga distancia desde una población de gran tamaño.

Referencias bibliográficas

  • Albright, T.P., Moorhouse, T.G. & McNabb T.J. (2004). The rise and fall of water hyacinth in Lake Victoria and the Kagera River Basin, 1989–2001. Journal of Aquatic Plant Management. 42: 73–84.
  • Amaral Franco,J. & Rocha Alfonso, M.L. (1994). Nova Flora de Portugal, 3 (1). Escolar Editora, Lisboa. Cifuentes, N. (2012). El Jacinto de agua (Eichhornia crassipes) en la cuenca del Guadiana, experiencias de manejo. Jornadas sobre especies invasoras de ríos y zonas húmedas. Valencia. http://www.cma.gva.es/web/indice.aspx?nodo=78328&idio ma=C.
  • Cruz, J.M.; Segurado, P.; Sousa, M. & Rebelo, R. (2008). Collapse of the amphibian community of the Paul do Boquilobo Natural Reserve (central Portugal) after the arrival of the exotic American crayfish Procambarus clarkia. The Herpetological Journal. 18, 4: 197-204.
  • de Almeida, J.D. & Freitas, H. (2006). Exotic naturalized flora of continental Portugal – A reassessment. Botanica Complutensis. 30: 117-130.
  • Dias, J.M.A., Gonzales, R., García, C. & Diaz-del-Río, V. (2002). Sediment distribution pattern on the Galicia-Minho continental shelf. Progress In Oceanography. 52: 215-231.
  • Ding, J., Wang, R., Fu, W. & Zhang, G. (2001).Water hyacinth in China: its distribution, problems and control status. In: Julien, M.H., Hill, M.P., Center, T.D. & Ding, J. (Ed.) Proceedings of the 2nd Meeting of the Global Working Group for the Biological and Integrated Control of Waterhyacinth. Beijing, China. 29–32.
  • EPPO (2008). Pest Risk Analysis for Eichhornia crassipes. 57 p. http://www. eppo.org/QUARANTINE/Pest_Risk_Analysis/PRAdocs_pla nts/08-14407% 20PRA%20record%20Eichhornia%20crassipes%20EICCR. pdf.
  • GEIB: Grupo Especialista en Invasiones Biológicas (2006). TOP 20: Las 20 especies exóticas invasoras más dañinas presentes en España. GEIB, Serie Técnica N2. León.
  • GIC: Grupo de Investigación en Biología de la Conservación de la Universidad de Extremadura (2006). Informe sobre Distribución y Biología Reproductora del jacinto de agua en el Guadiana, 12 vols. Confederación Hidrógráfica del Guadiana. Ministerio de Medio Ambiente. Badajoz, España.
  • Gómez-Orellana, L., Ramil-Rego, P. & Muñoz Sobrino, C. (2013). The response of vegetation at the end of the last glacial period (MIS 3 and MIS 2) in littoral Areas of NW Iberia. Boreas. 44: 729-744.
  • González Costales, J.A. (2007). Plantas alóctonas invasoras en el Principado de Asturias. Consejería de Medio Ambiente, Ordenación del Territorio e Infraestructuras y Obra Social “la Caixa”.Asturias.
  • Gopal, B. (1987) Water Hyacinth. Elsevier. Amsterdam.
  • Lopes de Almeida, A.S. (2006).Avaliação da qualidade da água na Pateira de Fermentelos – caso de estudo na Área de Projecto. Universidade de Aveiro. Departamento de Biologia. Dissertaçâo Grau de Mestre em Ciemcias das Zonas Costeiras. Aveiro.
  • Lowe S.J., Browne, M. & Boudjelas, S. (2000). 100 of the World’s Worst Invasive Alien Species. IUCN/SSC Invasive Species Specialist Group (ISSG). Auckland, New Zealand.
  • Martins, A.M., do S. Raposo, J.M., Pimentel, M.H., Silveira, S.M., de Sousa, A.C. & Raimundo, S.M. (2006). Bases para um plano de requalificaçâo das Lagoas do litoral da Regiâo Centro. Comissâo de Coordenaçâo e Desenvolvimento Regional do Centro. Divisâo do Litoral e da Conservaçâo da Natureza. Coimbra.
  • Monteiro, A., Moreira, I., Serrasqueiro, P.M. & Santos, A.C. (2010). Jacinto-aquatico (Eichornia crassipes) em Portugal. Bioecologia e gestâo.
  • Moreira, I., Ferreira, M.T., Cortes R., Pinto, P. & Almeida, P.R. (2002). Ecossistemas Aquáticos e Ribeirinhos. Ecologia, Gestão e Conservação. Instituto da Água, MCOTA. Lisboa.
  • Owens, C.S. & Madsen J.D. (1995). Low temperature limits of water hyacinth. Journal of Aquatic Plant Management. 33: 63–68.
  • Pino Pérez, J.J., Rial Pousa, D., Silva-Pando, F.J., Camaño Portela, J.L. & Pino Pérez, R. (2010). Contribución a la flora alóctona de Galicia. Boletín Auriense. XXXVIII-XXXIX: 385402.
  • Ruiz Tellez, T., de Rodrigo López, E.M., Lorenzo Granado, E.;, Albano Pérez, E., Morán López, R. & Sánchez Gúzman, J.M. (2008). The water hyacinth, Eichhornia crassipes: an invasive plant in the Guadiana River Basin (Spain). Aquatic Invasions. 3, 1: 42-53.
  • Sanz Elorza M., Dana Sánchez E.D. & Sobrino Vesperinas E. (2004). Atlas de las plantas alóctonas invasoras en España. Dirección General para la Biodiversidad. Madrid.
  • Sato, H. (1988). The growth analysis of water hyacinth, Eicchornia crassipes (Mart) Solms, in different water temperature conditions. Ecological Research. 3: 131–144.
  • von Martius, C.F.P. (1823-1832). Plantarum Brasiliensium Nova genera et species novae, vel minos cognitae (1823–1832). Tipographia Aloisii Pezzati. Florentiae.
  • Wilson, J.R., Holst, N. & Rees, M. (2005). Determinants and patterns of population growth in water hyacinth. Aquatic Botany. 81: 51–67.