Arte rupestre galaicaunha achega dende a estatística espacial e os SIX

  1. Rodríguez Rellán, Carlos 1
  2. Fábregas Valcarce, Ramón 1
  1. 1 GEPN, Dpto. Historia I Facultade de Xeografía e Historia, USC
Revista:
Semata: Ciencias sociais e humanidades

ISSN: 1137-9669 2255-5978

Ano de publicación: 2015

Título do exemplar: Sistemas de Información Geográfica, gestión del territorio y conocimiento histórico

Número: 27

Páxinas: 323-348

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/S.0.2719 DIALNET GOOGLE SCHOLAR

Outras publicacións en: Semata: Ciencias sociais e humanidades

Resumo

Mediante o uso conxunto de Sistemas de Información Xeográfica –GRASS GIS– e de ferramentas estatísticas –R– se levou a cabo una análise da distribución espacial da arte rupestre de Porto do Son (A Coruña). Os resultados amosan que os petróglifos da área de estudio non presentan unha distribución homoxénea nen intensidade uniforme. A exploración das posibles causas desa heteroxeneidade nos permitiron, en primeiro lugar e a través de modelos de potencialidade arqueolóxica, definir aquelas variables externas que puideron ter afectado á distribución espacial do fenómeno analizado. Acto seguido, e mediante diversos tests baseados no método de Monte Carlo, se tentou establecer a existencia de posibles relacións de dependencia entre os puntos que conforman a poboación estudiada.

Referencias bibliográficas

  • Baddeley, A. J. (2010): Analysing spatial point patterns in R. Perth: CSIRO and University of Western Australia.
  • Baddeley, A. e Turner, R. (2005). spatstat: an R package for analyzing spatial point patterns. Journal of Statistical Software 12(6), 1-42. URL http://www.jstatsoft.org/v12/ i06/.
  • Bevan, A.; Crema, E.R.; Li, X.; Palmisano, A. (2013): «Intensities, Interactions and Uncertainties: some new approaches to archaeological distributions», in A. Bevan e M. Lane (eds.) Computational approaches to archaeological spaces. Institute of Archaeology Publications. Walnut Creek, California: Left Coast Press, pp. 27-52
  • Bivand, R. (2014). spgrass6: Interface between GRASS 6 and R. R package version 0.8-6.
  • Bivand, R. (2015). rgrass7: Interface Between GRASS 7 Geographical Information System and R. R package version 0.1-0. http://CRAN.R-project.org/package=rgrass7
  • Bivand, R.S., Pebesma, E.; Gómez-Rubio, V. (2013): Applied spatial data analysis with R. Nova York: Springer.
  • Bivand, R. e Lewin-Koh, N. (2015). maptools: tools for reading and handling spatial objects. R package version 0.8-36. http://CRAN.R-project.org/package=maptools
  • Bradley, R. (1997): Rock art and the Prehistory of Atlantic Europe. Londres: Routledge.
  • Bradley, R.; Criado Boado, F.; Fábregas Valcarce, R. (1994): «Los petroglifos como forma de apropiación del espacio: algunos ejemplos gallegos», Trabajos de Prehistoria, 51 (2), pp. 159-168.
  • Carrer, F. (2013): «An ethnoarchaeological inductive model for predicting archaeological site location. A case-study of pastoral settlement patterns in the Val Di Fiemme and Val Di Sole (Trentino, Italian Alps) », Journal of Anthropological Archaeology 32 (1), pp. 54-62.
  • Concheiro Coello, A.; Gil Agra, M.D. (1994): «Una nueva zona de arte rupestre al aire libre en el NW: la Península del Barbanza», Espacio, Tiempo Y Forma, Serie I, Prehistoria y Arquelogia 7, pp. 129-151.
  • Fábregas Valcarce, R., Martínez-Cortizas, A.; Blanco Chao, R.; Chesworth, W. (2003): «Environmental change and social dynamics in the Second–Third Millennium BC in NW Iberia», Journal of Archaeological Science 30 (7), pp. 859-871.
  • Fábregas Valcarce, R.; Rodríguez Rellán, C. (2012a): «A arte rupestre do Norte da Península do Barbanza», in R. Fábregas Valcarce e C. Rodríguez Rellán (eds.) A arte rupestre no Norte do Barbanza. Santiago de Compostela: Andavira Editora, pp. 61-84.
  • Fábregas Valcarce, R.; Rodríguez Rellán, C. (2012b): «O tempo dos petróglifos», in R. Fábregas Valcarce e C. Rodríguez Rellán (eds.) A arte rupestre no Norte do Barbanza. Santiago de Compostela: Andavira Editora, pp. 85-108.
  • Fábregas Valcarce, R.; Rodríguez Rellán, C., Rodríguez Álvarez, E. (2008): «Naturaleza y distribución espacial de los grabados rupestres del Norte de la Península do Barbanza (A Coruña)», Espacio, Tiempo y Forma. Serie I. Prehistoria y Arqueologia, 1, pp. 191-208.
  • Fábregas Valcarce, R. e Rodríguez-Rellán, C. (2015): «Walking on the stones of years. Some remarks on the North-West Iberian Rock Art», in P. Skoglund, J. Ling e U. Bertilsson (eds.) Picturing the Bronze Age. Swedish Rock Art Series, Vol. 3, Oxford: Oxbow Books, pp. 47-63.
  • Fernández Cacho, S. (2009): «Bases conceptuales y metodológicas de los modelos predictivos en Arqueología», E-Ph Cuadernos, 1, pp. 8-32.
  • Fernández Fernández, J. (2010): «Modelos predictivos y SIG. Algunos ejemplos de su aplicación en Arqueología: Los asentamientos fortificados del Valle del Tubia (Asturias, España)», Mapping, 140, pp. 76-82.
  • Gaffney, V.; Leusen, V. (1995): «Postscript—GIS, environmental determinism and Archaeology: A parallel text», in G. R. Lock, Z. Stancic (eds.) Archaeology and Geographic Information Systems: A European perspective. Nova York: Taylor and Francis, pp. 367-382.
  • Gil Agra, M. D.; Concheiro Coello, A. (1993): «A estación de grabados rupestres ao aire libre de ‘Braña das Pozas’ (Porto Do Son, A Coruña) », Minius, 2-3, pp. 7-15.
  • Guitián Castromil, J.; Guitián Rivera, J. (2001): Arte rupestre do Barbanza: análise iconográfica e estilística de 99 petroglifos. Noia: Toxosoutos.
  • Hijmans, R. J. (2015). raster: Geographic data analysis and modeling. R package version 2.4-15. http://CRAN.R-project.org/package=raster
  • Kholer, T. A.; Parker, S.C. (1986): «Predictive models for archaeological resource location», in M. B. Schiffer (ed.) Advances in archaeological method and theory, 9, Nova York: Academic Press, pp. 397-452.
  • Kvamme, K.L. (1988): «Development and testing of quantitative models», in J.W. Judge, L. Sebastian (eds.) Quantifying the present and predicting the past: theory, method, and application of archaeological predictive modeling. Denver: US Department of the Interior, Bureau of Land Management Service Center, pp. 325-428.
  • Llobera, M. (2001): «Building past landscape perception with GIS : understanding topographic prominence», Journal of Archaeological Science, 28, pp. 1005-1014.
  • Llobera, M. (2006): «What you see is what you get? Genesis and hierarchy in visualscapes», in T. L. Evans e P. Daly (eds.) Digital Archaeology. Bridging method and theory. Oxford: Routledge, pp.132-151
  • Llobera, M. (2007): «Reconstructing visual landscapes», World Archaeology 39 (1), pp. 51-69.
  • Mariño del Río, M. (2000): Petroglifos de Porto do Son. Porto do Son: Concello de Porto do Son.
  • Mlekuz, D. (2004): «Listening to landscapes: modelling past soundscapes in GIS», Internet Archaeology, 16. doi:http://dx.doi.org.ezbusc.usc.gal/10.11141/ia.16.6.
  • Pebesma, E.J. e Bivand, R.S. 2005. Classes and methods for spatial data in R. R News 5 (2), http://cran.r-project.org/doc/Rnews/.
  • Peña Santos, A. de la; Rey García, J.M. (2001): Petroglifos de Galicia. A Coruña: Vía Láctea
  • R Core Team (2015). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. http://www.R-project.org/.
  • Rennell, R. (2012): «Landscape, experience and GIS: exploring the potential for methodological dialogue», Journal of Archaeological Method and Theory 19 (4), pp. 510- 525.
  • Rey Castiñeira, J.; Soto Barreiro, M.J. (1996): «Una metodología de estudio para petroglifos: resultados en Laxe da Sartaña», Gallaecia, 14-15, pp. 197-221.
  • Rodríguez Álvarez, E. (2012): «Os petróglifos do Barbanza dende unha perspectiva espacial», in R. Fábregas Valcarce e C. Rodríguez Rellán (eds.) A arte rupestre no Norte do Barbanza. Santiago de Compostela: Andavira Editora, pp. 119-134.
  • Rodríguez Rellán, C.; Gorgoso López, L.; Fábregas Valcarce, R. (2008): «O conxunto de petróglifos de Campo da Uz (Sta. María de Areas, Antas de Ulla) e as vías de tránsito cara o interior lucense», Gallaecia, 27, pp. 35-61.
  • Rodríguez-Rellán, C.; Fábregas Valcarce, R. (2015): «The exploitation of local lithic resources during the Late Prehistory of Northwest Iberian Peninsula», Lithic Technology, 40 (2), pp. 147-168.
  • Santos Estévez, M. (2008): «A new proposal for the chronology of Atlantic Rock Art in Galicia (NW Iberian Peninsula) », in G. Nash e G. Children (eds.) The archaeology of semiotics and the social order of things. BAR International Series 1833. Oxford: Archaeopress, pp. 141-152.
  • Soto Barreiro, M.J.; Rey Castiñeira, J. (1994): «Unha metodoloxía de estudio para petroglifos: resultado en Laxe da Sartaña», Braña, 1 (V), pp. 49-72.
  • Tilley, C. (1994): A phenomenology of landscape. Place, paths and monuments. Social change. Oxford: Berg.
  • Tilley, C. (2004): The materiality of stone: explorations in landscape phenomenology 1. Nova York: Berg.
  • Villoch Vázquez, V. (1995): «Monumentos y petroglifos: la construcción del espacio en las sociedades constructoras de túmulos del Noroeste Peninsular», Trabajos de Prehistoria, 52 (1), pp. 39-55.
  • Wheatley, D. (2000): «Spatial technology and archaeological theory revisited», in K. Lockyear, J.T. Sly e V. Mihailescu-Birliba (eds.) CAA ’96—Computer applications and quantitative methods in Archaeology. Oxford: Archaeopress, pp. 123-132.