O infinitivo flexionado no Corpus de textos galegos escritos por estudantes no ámbito académico (CORTEGAL)

  1. Álvarez de la Granja, María 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela. Instituto da Lingua Galega.
Revista:
Madrygal: Revista de estudios gallegos

ISSN: 1138-9664

Ano de publicación: 2020

Número: 23

Páxinas: 15-38

Tipo: Artigo

DOI: 10.5209/MADR.73064 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Madrygal: Revista de estudios gallegos

Resumo

This paper analyzes the use of the inflected infinitive (II) in the Corpus de textos galegos escritos por estudantes no ámbito académico (CORTEGAL), which contains texts written by students in their last year of secondary education in Galicia. Following a description of the basic traits of this corpus and the methodology employed to identify the examples that use the II, we present the results obtained, both globally and with respect to their distribution according to different criteria (number and person; syntactic role of the infinitive or of the clause it integrates; whether the subject of the II is coreferential with the subject of the main clause; position of the infinitive clause; presence of lexical subject). Thirdly, we analyze the results in comparison with the findings of other works on the use of the II and by assessing the adequacy of the former to the uses established as canonical in Galician grammars. The paper concludes with a summary of the most important findings of the study, among which we should highlight the low use of the II and the errors in the selection of number and person, along with final considerations on the teaching of this verb form.

Referencias bibliográficas

  • Álvarez, Rosario (1994): “Gramática descritiva e gramática prescritiva”, Cadernos de lingua 10, pp. 19-34, http://publicacionsperiodicas.academia.gal/index.php/Cadernos/article/view/540/554.
  • Álvarez, Rosario e Xosé Xove (2002): Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.
  • Álvarez de la Granja, María (2018): “Corpus de textos de estudantes galegos (CORTEGAL). Aspectos metodolóxicos”, en M. Díaz, G. Vaamonde, A. Varela, Mª Carmen Cabeza, J. M. García-Miguel e F. Ramallo (eds.), Actas do XIII Congreso Internacional de Lingüística Xeral. Vigo: Universidade de Vigo, pp. 55-62, http://cilx2018.uvigo.gal/actas/pdf/655842.pdf.
  • Barbosa, Pilar; Cristina Flores e Cátia Pereira (2018): “On subject realization in infinitival complements of causative and perceptual verbs in European Portuguese: Evidence from monolingual and bilingual speakers”, en A. Cuza e P. Guijarro-Fuentes (eds.), Language acquisiton and the contact in the Iberian Peninsula. Berlin / New York: Mouton de Gruyter, pp. 125-158, https://doi.org/10.1515/9781501509988.
  • Canever, Fernanda (2017): Infinitivo flexionado em português brasileiro: Frequência e percepções sociolinguísticas. Tese de doutoramento inédita. São Paulo: Unversidade de São Paulo, https://teses.usp.br/teses/disponiveis/8/8139/tde-04042018-184015/publico/2017_FernandaCanever_VCorr.pdf.
  • Duarte, Inês; Ana Lúcia Santos e Anabela Gonçalves (2016): “O infinitivo flexionado na gramática do adulto e na aquisição de L1”, en A. M. Martins e E. Carrilho (eds.), Manual de linguística portuguesa. Berlín / Boston: Walter de Gruyter, pp. 453-480, https://doi.org/10.1515/9783110368840-019.
  • Dubert García, Francisco (2005): “Interferencias del castellano en el gallego popular”, Bulletin of Hispanic Studies 83/3, pp. 271-291, https://doi.org/10.3828/bhs.82.3.1.
  • Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2000a): Gramática da lingua galega. Morfosintaxe. Vigo: A Nosa Terra.
  • Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2000b): “Sobre os usos do infinitivo flexionado e do futuro de subxuntivo no galego moderno”, en R. Álvarez e D. Vilavedra (coords.), Cinguidos por unha arela común. Homenaxe ó profesor Xesús Alonso Montero. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, vol. 1, pp. 389-416.
  • Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2009): Lingua de calidade: vinte reflexións e unha proposta esperanzada para un galego con futuro. Vigo: Xerais.
  • Gondar García, Francisco (1978): O infinitivo conxugado en galego. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Verba. Anuario galego de filoloxía, Anexo 13).
  • González Rey, Maria Isabel (2004): “A Fraseodidactica: un eido da fraseoloxia aplicada”, Cadernos de Fraseoloxia Galega 6, pp. 113-130, http://www.cirp.es/pub/docs/cfg/cfg06_05.pdf.
  • Hermida Gulías, Carme (2004): Gramática práctica: morfosintaxe. Santiago de Compostela: Sotelo Blanco. Instituto Galego de Estatística (2019): Enquisa estrutural a fogares. Coñecemento e uso do galego. Santiago de Compostela: Instituto Galego de Estatística, https://www.ige.es/web/mostrar_actividade_estatistica.jsp?idioma=gl&codigo=0206004.
  • Jansegers Marlies e Clara Vanderschueren (2010): “El infinitivo flexionado gallego: ¿Entre portugués y castellano?”, Revue de linguistique romane 295-296, pp. 415-441.
  • Louredo Rodríguez, Eduardo (2019): Variación e cambio lingüístico en tempo aparente: o galego do Ribeiro. Tese de doutoramento inédita. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, https://minerva.usc.es/xmlui/handle/10347/19106.
  • Maurer Jr., Theodoro Henrique (1968): O infinito flexionado português (estudo histórico-descritivo). São Paulo: Companhia Editora Nacional.
  • Moure, Teresa (2011): Ecolingüística: entre a ciencia e a ética. A Coruña: Universidade da Coruña.
  • Oliveira, Taísa Peres de (2012): “A oração subordinada de adição”, Estudos lingüísticos 41/1, pp. 90-100, https://revistas.gel.org.br/estudos-linguisticos/article/view/1217/770.
  • Pires, Acrísio e Jason Rothman (2009a): “Acquisition of Brazilian Portuguese in late childhood: Implications for syntactic theory and language change”, en A. Pires e J. Rothman (eds.), Minimalist Inquiries into Child and Adult Language Acquisition: Case Studies across Portuguese. Berlin / New York: Mouton de Gruyter, pp. 129-154, https://doi.org/10.1515/9783110215359.
  • Pires, Acrísio e Jason Rothman (2009b): “Disentangling sources of incomplete acquisition: An explanation for competence divergence across heritage grammars”, International Journal of Bilingualism 13/2, pp. 211-238, https://doi.org/10.1177/1367006909339806.
  • Real Academia Galega (2012): Dicionario da Real Academia Galega. A Coruña: Real Academia Galega, https://academia.gal/dicionario [consulta: 15/11/2019].
  • Regueira, Xosé Luís (2012): “Autenticidade e calidade da lingua: purismo e planificación lingüística no galego actual”, Estudos de lingüística galega 4, pp. 187-201, https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/410/407.
  • Sánchez Rei, Xosé Manuel (2007): “Algunhas reflexións sobre o variacionismo lingüístico xeracional no galego”, en I. Méndez López e A. Sánchez Pérez (eds.), Lingua e idade: III Xornadas sobre Lingua e Usos. A Coruña: Universidade da Coruña, pp. 97-131, https://ruc.udc.es/dspace/handle/2183/8813.
  • Sanmartín Rei, Goretti (coord.) (2012-3): Sobre a calidade da nosa lingua. A Coruña: Universidade da Coruña, https://www.udc.es/export/sites/udc/snl/_galeria_down/documentospdf/Libro_Calidade_Lingua.pdf_2063069239.pdf.
  • Scida, Emily (2004): The inflected infinitive in Romance languages. New York / London: Routledge.
  • Serrano, María José (2013): “El pronombre tú como recurso objetivador en español: variación textual y discursiva”, Borealis: An International Journal of Hispanic Linguistics 2/1, pp. 179-197, http://dx.doi.org/10.7557/1.2.1.2519.
  • Silva Valdivia, Bieito (2006): Castelanismos morfosintácticos no galego. Avaliación da competencia do alumnado. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela.
  • Silva Valdivia, Bieito (2013): “Galego e castelán: entre o contacto e a converxencia”, en E. Gugenberger, H. Monteagudo e G. Rei-Doval (eds.), Contacto de linguas, hibrididade, cambio: contextos, procesos e consecuencias. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega, pp. 287-314, http://consellodacultura.gal/publicacion.php?id=2065.
  • Soares da Silva, Augusto (2008): “The Portuguese inflected infinitive and its conceptual basis”, en B. Lewandowska-Tomaszczyk (ed.), Assymetric Events. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, pp. 227-243, https://doi.org/10.1075/celcr.11.15sil.
  • Vanderschueren, Clara (2013): Infinitivo y sujeto en portugués y español. Un estudio empírico de los sujetos adverbiales con sujeto explícito. Berlín / Boston: Walter de Gruyter, https://doi.org/10.1515/9783110307733.
  • Vanderschueren, Clara e Marlies Jansegers (2010): “La vitalidad del infinitivo flexionado gallego”, en P. Cano López et al. (eds.), XXXIX Simposio Internacional de la Sociedad Española de Lingüística. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (edición en CD-Rom).
  • Vázquez Diéguez, Ignacio (2012): “O infinitivo (conxugado) galego e portugués e as súas correspondencias en español”, Estudos de lingüística galega 4, pp. 107-130, https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/406.
  • Vesterinen, Rainer (2006): Subordinação adverbial – um estudo cognitivo sobre o infinitivo, o clítico SE e as formas verbais finitas em proposições adverbiais do Português Europeu. Tese de doutoramento. Estocolmo: Universidade de Estocolmo, http://su.diva-portal.org/smash/get/diva2:199744/FULLTEXT01. pdf.
  • Xove, Xosé (2005): “O verbo galego: usos e abusos, descrición e prescrición”, en R. Álvarez e H. Monteagudo (eds.), Norma lingüística e variación. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega, pp. 313-334, http://consellodacultura.gal/mediateca/pubs.pdf/norma_lingua.pdf.